search_api_autocomplete

VASP: Voor wie zijn deze FAQ's bestemd? En wat is hun doel?

Deze FAQ’s zijn bestemd voor:

  • de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta, en
  • de aanbieders van bewaarportemonnees,

die hierna samen de 'aanbieders van diensten met virtuele valuta' worden genoemd.

Deze FAQ’s bieden een antwoord op een reeks vragen over onder meer de geldende inschrijvingsplicht en -voorwaarden in verband met de uitoefening van de activiteiten van voornoemde aanbieders van diensten, de inschrijvingsprocedure bij de FSMA, de voorwaarden om de inschrijving in het(de) door de FSMA bijgehouden register(s) te behouden, de sancties die de FSMA kan opleggen aan die aanbieders van diensten, de verplichting voor die aanbieders van diensten om zich aan bepaalde andere wettelijke en reglementaire bepalingen te conformeren zoals de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten.

De FAQ’s vormen een aanvulling op andere documenten en gegevens die te vinden zijn op de FSMA-website, zoals de brochure of de checklist over het inschrijvingsdossier.

Ze vatten de belangrijkste vragen samen die in het algemeen kunnen rijzen, maar bieden geen antwoord op elke specifieke situatie die zich zou kunnen voordoen, en de hulp van een in deze materies gespecialiseerde deskundige zou vereisen.

Deze FAQ’s zijn louter informatief. Ze mogen zeker niet worden gezien als een uitgebreide toelichting bij de reglementering over de aanbieders van diensten met virtuele valuta. Ze vervangen ook de ter zake geldende reglementeringen niet.

Waarschuwing: de verificaties die de FSMA uitvoert in verband met de inschrijving van de aanbieders van diensten met virtuele valuta betreffen bepaalde door de reglementering afgebakende aspecten, zoals de passende deskundigheid en professionele betrouwbaarheid waarover de effectieve leiders van de aanbieder van diensten moeten beschikken voor de uitoefening van hun functie, de organisatie van de aanbieder van diensten, de geschiktheid van bepaalde aandeelhouders van de aanbieders gelet op de noodzaak van een gezond en voorzichtig beleid, en de naleving van de regels ter bestrijding van witwassen van geld en financiering van terrorisme.

Dat een aanbieder van diensten met virtuele valuta in de FSMA-registers is ingeschreven of over een voorlopige toelating beschikt, biedt geen enkele garantie omtrent de specifieke beschermingsregeling voor zijn cliënten of de kwaliteit van zijn diensten.

Virtuele valuta zijn onderhevig aan sterke wisselkoersschommelingen, wat tot zware financiële verliezen kan leiden. Bezitters van virtuele valuta kunnen hun geld ook kwijtspelen door computerhacking. Meer informatie over de risico’s die voor consumenten aan virtuele valuta verbonden zijn, vindt u op de website wikifin.be.

Tot slot maken de regelgeving met betrekking tot de inschrijving van aanbieders van diensten met virtuele valuta en het toezicht daarop door de FSMA in geen enkel geval een wettelijk betaalmiddel van virtuele valuta.

  • 1. Wie moet zich als aanbieder van diensten met virtuele valuta laten inschrijven?

    Een inschrijving bij de FSMA is verplicht als u aan alle onderstaande voorwaarden voldoet:

    1. u verstrekt de volgende diensten op Belgisch grondgebied of u bent voornemens die diensten te verstrekken:
      • diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta die bestaan uit aan- of verkoopverrichtingen, met eigen kapitaal, waarbij
        • virtuele valuta worden gewisseld voor fiduciaire valuta, of
        • fiduciaire valuta worden gewisseld voor virtuele valuta;

        EN/OF

      • bewaarportemonnees, m.a.w. diensten om, namens cliënten, cryptografische privésleutels te beveiligen om virtuele valuta aan te houden, op te slaan en over te dragen.

      Voorbeelden van wat dus niet wordt geviseerd:

      • de bemiddelingsactiviteiten waarbij een cliënt in contact wordt gebracht met een derde tegenpartij, of zijn verrichting op een multilateraal handelsplatform van virtuele valuta moet uitvoeren;
      • de emittenten van virtuele activa;
      • de multilaterale uitwisselingsplatformen van virtuele activa;
      • de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta.
    1. u verleent de dienst of biedt de dienst aan als gewone professionele activiteit, ook al vormt die voor u een aanvullende of bijkomende activiteit, en dit tegen bezoldiging, ongeacht of die rechtstreeks of onrechtstreeks afkomstig is van diegenen aan wie de diensten worden aangeboden.
    1. u bent:
      • een rechtspersoon* naar Belgisch recht; of
      • een gereglementeerde onderneming naar Belgisch; of
      • een rechtspersoon of een gereglementeerde onderneming naar het recht van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte die in België is gevestigd, d.w.z. die een bijkantoor of een andere vorm van vaste inrichting heeft in België (zie de FAQ 'Wat wordt verstaan onder 'in België gevestigd'?'), bijvoorbeeld een op Belgisch grondgebied geplaatste elektronische infrastructuur (Automated Teller Machines).

    *Het is natuurlijke personen niet toegestaan om in België de activiteiten uit te oefenen van aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta en van aanbieders van bewaarportemonnees, gelet op de inschrijvingsverplichting voor het uitoefenen van die activiteiten. Een van de inschrijvingsvoorwaarden is een vennootschap te zijn die is opgericht met een bepaalde specifieke vennootschapsvorm. Hetzelfde geldt voor rechtspersonen in andere vormen dan de naamloze vennootschap, de coöperatieve vennootschap, de Europese vennootschap of de Europese coöperatieve vennootschap.

    Bovendien is het natuurlijke of rechtspersonen naar het recht van een land van buiten de Europese Economische Ruimte verboden om, als gewone professionele activiteit, ook al vormt die voor hen een aanvullende of bijkomende activiteit, op Belgisch grondgebied diensten te verlenen of aan te bieden voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta, en bewaarportemonnees aan te bieden.

  • 2. Aan welke voorwaarden moet ik voldoen om een inschrijving als aanbieder van diensten met virtuele valuta te verkrijgen (inschrijvingsvoorwaarden)?

    De volgende inschrijvingsvoorwaarden zijn cumulatief van toepassing.

    Om uw inschrijving te kunnen behouden, moet u die voorwaarden blijvend naleven.

    1. Specifieke vennootschapsvorm en minimumkapitaal

    • de aanbieder van diensten moet in een van de volgende vennootschapsvormen zijn opgericht: naamloze vennootschap, coöperatieve vennootschap, Europese vennootschap of Europese coöperatieve vennootschap, en
    • om te kunnen worden ingeschreven, is een minimumkapitaal van 50.000 euro vereist dat volledig moet zijn volgestort.

    2. Hoofdbestuur en maatschappelijke zetel – centraal contactpunt

    • De aanbieder van diensten naar Belgisch recht moet zijn hoofdbestuur en maatschappelijke zetel in België vestigen.
    • De aanbieder van diensten naar het recht van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte die in België is gevestigd, met uitzondering van de aanbieder van wie de enige vestiging in België een geplaatste elektronische infrastructuur (ATM) is, moet, voor de verrichtingen die hij op Belgisch grondgebied uitvoert, zijn hoofdbestuur in België vestigen.

    Het hoofdbestuur is de plaats waar de onderneming wordt beheerd, waar de beslissingen voor het beheer van de onderneming worden genomen, en waar de documenten ter beschikking worden gehouden van de FSMA.

    Naast de in b. hierboven vermelde voorwaarde wijzen de aanbieders van diensten met virtuele valuta naar het recht van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte die in een andere vorm dan als bijkantoor op Belgisch grondgebied zijn gevestigd (bv. via een agent, een verdeler of een ATM), een in België gevestigd centraal contactpunt aan.

    De aanwijzing van dit contactpunt is essentieel in de mate dat dit centrale contactpunt de persoon zal zijn die de aanbieder van de diensten in België vertegenwoordigt, die in naam van laatstgenoemde verantwoordelijk zal zijn voor de naleving van de antiwitwaswetgeving en het vergemakkelijken van de uitoefening, door de FSMA, van haar toezichtstaken, met name door haar op haar verzoek alle documenten of informatie te verstrekken die nodig zijn voor de uitoefening van haar taken en haar controlebevoegdheden.

    3. Effectieve leiding – Passende deskundigheid – Professionele betrouwbaarheid

    • De personen belast met de effectieve leiding van de aanbieder van diensten zijn uitsluitend natuurlijke personen.
    • Zij mogen zich niet in een van de gevallen bevinden waarvan sprake in artikel 20 van de wet van 25 april 2014 op het statuut van en het toezicht op kredietinstellingen en beursvennootschappen.
    • Zij beschikken over de voor de uitoefening van hun functie passende deskundigheid en vereiste professionele betrouwbaarheid.

    De voorwaarde inzake professionele betrouwbaarheid strekt ertoe na te gaan of een persoon, op ethisch vlak, effectief over de vereiste kwaliteiten beschikt om de betrokken gereglementeerde functies uit te oefenen. Dit beperkt zich niet tot het ontbreken van een strafrechtelijke veroordeling. Het komt de FSMA toe de naleving ervan te beoordelen.

    4. Aandeelhouders en personen die de controle uitoefenen over de aanbieder van diensten – gezond en voorzichtig beleid

    De FSMA moet in kennis worden gesteld van:

    • de identiteit van de aandeelhouders van de aanbieder van diensten die een al dan niet stemrechtverlenende deelneming van minstens 5% in de aanbieder van diensten bezitten, en de bedragen van die deelnemingen;
    • de identiteit van de personen die de controle uitoefenen over de aanbieder van diensten;
    • informatie waaruit blijkt dat die deelnemingen en die controle geen belemmering vormen voor de juiste uitoefening van de toezichthoudende taken van de FSMA.

    Die aandeelhouders en die personen die de controle uitoefenen over de aanbieder van diensten, moeten aantonen geschikt te zijn gelet op de noodzaak van een gezond en voorzichtig beleid. Het komt de FSMA toe de naleving van deze voorwaarde te beoordelen.

    Noteer dat, wanneer de wettelijke, reglementaire of bestuursrechtelijke bepalingen van een derde land, die van toepassing zijn op een of meer natuurlijke personen of rechtspersonen die de controle uitoefenen over de aanbieder van diensten, of moeilijkheden in verband met de toepassing van die wettelijke, reglementaire of bestuursrechtelijke bepalingen, een belemmering vormen voor de juiste uitoefening van haar toezichthoudende taken, de FSMA de inschrijving in het register weigert.

    5. Strijd tegen witwassen van geld en financiering van terrorisme

    De aanbieder van diensten moet zich conformeren aan de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten en aan de ter uitvoering ervan genomen besluiten en reglementen.

    Meer informatie over de in dit verband na te leven verplichtingen kan u vinden in ons themadossier over dit onderwerp.

    Ook moet de aanbieder van diensten een onafhankelijke auditfunctie invoeren om de verplichte gedragslijnen, procedures en interne controlemaatregelen te testen, alsook procedures om na te gaan of zijn personeelsleden blijk geven van passende betrouwbaarheid, rekening houdend met de risico's die aan de uit te voeren activiteiten verbonden zijn.

    6. Organisatie

    De aanbieder van diensten moet beschikken over een organisatie die hem in staat stelt:

    • de wettelijke en reglementaire verplichtingen blijvend na te leven, en
    • al zijn operationele risico’s te beheren, wat inzonderheid inhoudt dat permanent een veerkrachtig en beveiligd IT-systeem beschikbaar moet zijn.

    7. Bijdrage

    De aanbieder van diensten moet bijdragen betalen in de werkingskosten van de FSMA.

    De gereglementeerde ondernemingen zijn niet onderworpen aan de gelijkwaardige inschrijvingsvoorwaarden van hun gereglementeerd statuut. Zij moeten echter in alle gevallen wel de wet van 18 september 2017 naleven en bijdragen in de werkingskosten van de FSMA betalen.

    Om te kunnen beoordelen of aan de inschrijvingsvoorwaarden is voldaan, heeft de FSMA een lijst opgesteld waarin de verschillende gegevens en documenten die vereist zijn en die deel uitmaken van uw inschrijvingsaanvraag worden opgesomd (checklist), beschikbaar vanaf 1 mei 2022.

    Tot slot kan de FSMA bij de betrokkenen alle bijkomende inlichtingen inwinnen die ze nodig acht voor de beoordeling van het inschrijvingsdossier.

  • 3. Wat wordt verstaan onder 'aanbieders van diensten met virtuele valuta'?

    Het begrip 'aanbieders van diensten met virtuele valuta' viseert twee afzonderlijke categorieën van aanbieders van diensten:

    • de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta, die bestaan uit aan- of verkoopverrichtingen, met eigen kapitaal, waarbij
      • virtuele valuta worden gewisseld voor fiduciaire valuta, of
      • fiduciaire valuta worden gewisseld voor virtuele valuta;
    • de aanbieders van bewaarportemonnees m.a.w. diensten om, namens cliënten, cryptografische privésleutels te beveiligen om virtuele valuta aan te houden, op te slaan en over te dragen.

    Voorbeelden van wat hier dus niet wordt geviseerd:

    • de bemiddelingsactiviteiten ('broking') waarbij een cliënt in contact wordt gebracht met een derde tegenpartij, of zijn verrichting op een multilateraal handelsplatform van virtuele valuta moet uitvoeren;
    • de emittenten van virtuele activa;
    • de multilaterale uitwisselingsplatformen van virtuele activa;
    • de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta.
  • 4. Wat wordt verstaan onder 'in België gevestigd'?

    Naast de aanbieders van diensten naar Belgisch recht worden ook geacht in België gevestigd te zijn, de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta en de aanbieders van bewaarportemonnees naar het recht van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte die, in België, over een bijkantoor of een andere vorm van duurzame vestiging in de zin van de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie beschikken (bv. een vertegenwoordiger of een verdeler).

    De op Belgisch grondgebied geïnstalleerde elektronische infrastructuren waarlangs personen naar het recht van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte diensten met virtuele valuta aanbieden, worden met die vestigingsvormen gelijkgesteld. Het gaat daarbij om de Automated Teller Machines (ATM’s), waarmee virtuele valuta tegen fiduciaire valuta kunnen worden omgeruild en omgekeerd.

  • 5. Wat wordt verstaan onder 'als gewone professionele activiteit, ook al vormt die voor hen een aanvullende of bijkomende activiteit'?

    Wanneer een activiteit van aanbieder van diensten met virtuele valuta als gewone professionele activiteit wordt verricht, ook al vormt die voor de betrokkene een aanvullende of bijkomende activiteit, betekent dit dat ze tegen bezoldiging wordt verricht, ongeacht of die rechtstreeks of onrechtstreeks afkomstig is van diegenen aan wie de diensten worden aangeboden.

  • 6. Wat wordt verstaan onder 'diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta'?

    De term 'diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta' verwijst naar diensten die bestaan uit aan- of verkoopverrichtingen, met eigen kapitaal, waarbij

    • virtuele valuta worden gewisseld voor fiduciaire valuta, of
    • fiduciaire valuta worden gewisseld voor virtuele valuta.

    De voorwaarde om eigen kapitaal te gebruiken, impliceert dat de aanbieder van diensten als tegenpartij optreedt bij de aan- of verkoopverrichting, naar analogie van bijvoorbeeld de activiteiten van een wisselkantoor.

    De bemiddelingsactiviteiten ('broking') waarbij een cliënt in contact wordt gebracht met een derde tegenpartij, of zijn verrichting op een multilateraal handelsplatform voor virtuele valuta moet uitvoeren, worden bijvoorbeeld dus niet geviseerd.

    De exploitanten van de Automated Teller Machines (ATM’s), die het omruilen van virtuele valuta tegen fiduciaire valuta en omgekeerd mogelijk maken, zullen daarentegen worden beschouwd als aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta.

  • 7. Wat wordt verstaan onder 'virtuele valuta'?

    Het begrip 'virtuele valuta' viseert 'een digitale weergave van waarde die niet door een centrale bank of een overheid wordt uitgegeven of gegarandeerd, die niet noodzakelijk aan een wettelijk vastgestelde valuta is gekoppeld en die niet de juridische status van valuta of geld heeft, maar die door natuurlijke of rechtspersonen als ruilmiddel wordt aanvaard en die elektronisch kan worden overgedragen, opgeslagen en verhandeld'.

    Enkel de virtuele activa met een functie als ruil- of betaalmiddel worden dus geviseerd. Ook activa met enkel een beleggingsfunctie (zoals 'security tokens', die recht geven op een vorm van deelneming in een onderneming) of een gebruiksfunctie (zoals 'utility tokens', die toegangsrechten verlenen tot toekomstige producten of diensten) worden niet geviseerd.

  • 8. Wat wordt verstaan onder 'aanbieden van bewaarportemonnees'?

    De term 'aanbieden van bewaarportemonnees' verwijst naar de diensten om, namens zijn cliënten, cryptografische privésleutels te beveiligen om virtuele valuta aan te houden, op te slaan en over te dragen.

  • 9. Wat wordt verstaan onder 'aanbieder van een bewaarportemonnee'?

    De 'aanbieder van een bewaarportemonnee' is de persoon die diensten aanbiedt om, namens zijn cliënten, cryptografische privésleutels te beveiligen om virtuele valuta aan te houden, op te slaan en over te dragen.

  • 10. Wat wordt verstaan onder 'lidstaat'?

    'Lidstaat' verwijst naar een staat die deel uitmaakt van de Europese Economische Ruimte (EER).

  • 11. Wat zijn 'elektronische infrastructuren waarlangs de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta en de aanbieders van bewaarportemonnees hun diensten aanbieden'?

    Hiermee worden de Automated Teller Machines (ATM’s) bedoeld, waarmee virtuele valuta tegen fiduciaire valuta kunnen worden omgeruild en omgekeerd.

    De personen die dergelijke installaties beheren en verantwoordelijk zijn voor de diensten die met behulp van die installaties worden verstrekt, moeten zich bij de FSMA laten inschrijven.

    De exploitanten van de plaatsen waar die ATM’s zijn geïnstalleerd, moeten zich daarentegen niet bij de FSMA laten inschrijven, voor zover zij zelf niet verantwoordelijk zijn voor de diensten die met behulp van die installaties worden verstrekt.

  • 12. Wat is een gereglementeerde onderneming (Belgisch of uit een andere EER-lidstaat)?

    Het is een onderneming met een gereglementeerd statuut die onder het toezicht van de Nationale Bank van België of van de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten staat, of met een gelijkwaardig statuut in een andere lidstaat die voornemens is om in België diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta of bewaarportemonneediensten aan te bieden, op voorwaarde dat de uitoefening van dit soort activiteiten ​​door dit statuut is toegestaan.

    In België zullen dat bijvoorbeeld kredietinstellingen of betalingsinstellingen zijn.

  • 13. Binnen welke termijn spreekt de FSMA zich over de inschrijvingsaanvraag uit?

    De FSMA onderzoekt uw dossier in de staat waarin u haar dat bezorgt. Indien de FSMA dat opportuun acht, kan ze u alle bijkomende inlichtingen vragen die ze nodig meent te hebben om het dossier binnen een bepaalde termijn te kunnen beoordelen.

    De behandelingstermijn van het dossier hangt grotendeels af van de kwaliteit van het aan de FSMA voorgelegde dossier.

    De FSMA doet uitspraak binnen 3 maanden na ontvangst van de inschrijvingsaanvraag en van alle vereiste documenten. Deze termijn begint dus pas te lopen wanneer de FSMA een volledig dossier heeft ontvangen.

  • 14. Hoe en in welke vorm geeft de FSMA kennis van haar beslissing over een inschrijvingsaanvraag?

    De FSMA stelt de aanvrager met een ter post aangetekende brief in kennis van haar beslissing.

  • 15. Wanneer moet ik mijn inschrijvingsdossier indienen?

    1. Indien u van plan bent om een activiteit van aanbieder van diensten met virtuele valuta te starten, moet u vooraf een inschrijving verkrijgen van de FSMA.

    Meer informatie hierover vindt u in onze FAQ 'Welke stappen moet ik bij de FSMA ondernemen om een inschrijving te verkrijgen in het door haar bijgehouden register van de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta en/of het door haar bijgehouden register van de aanbieders van bewaarportemonnees?'.

    1. Indien u op 1 mei 2022 al een activiteit van aanbieder van diensten met virtuele valuta verrichtte, kan u die activiteit voorlopig met uw voorlopige toelating en onder bepaalde voorwaarden voortzetten tot de FSMA zich over uw inschrijvingsaanvraag heeft uitgesproken.

    Hiervoor moet u vanaf 1 mei 2022 en vóór 1 juli 2022 de FSMA ervan in kennis stellen dat u deze activiteit verricht.

    U wordt dan voorlopig ingeschreven in een speciale rubriek van het FSMA-register, die het voorlopige karakter van uw toelating vermeldt. U kan de registers raadplegen op de FSMA-website.

    Om uw voorlopige inschrijving te kunnen behouden, moet u vóór 1 september 2022 een volledig inschrijvingsdossier indienen.

    Tijdens de periode waarin de voorlopige toelating geldt, moet u zich conformeren aan de wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten en aan de ter uitvoering ervan genomen besluiten en reglementen.

    Wanneer de FSMA een gunstige beslissing neemt over uw inschrijvingsaanvraag, wordt u ingeschreven in het register dat overeenstemt met de door u verrichte activiteit. Uw voorlopige toelating vervalt onmiddellijk.

    Ook wanneer de FSMA beslist om uw inschrijvingsaanvraag te weigeren, vervalt uw voorlopige toelating onmiddellijk.

    Indien u binnen de termijn van vier maanden geen volledig inschrijvingsdossier heeft ingediend, vervalt uw voorlopige toelating automatisch.

    Dat u niet in een register bent ingeschreven, impliceert dat u geen activiteit mag verrichten die bestaat uit het aanbieden van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta of het aanbieden van bewaarportemonnees.

  • 16. Mag ik twee inschrijvingen cumuleren, nl. een in het register van de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta en een in het register van de aanbieders van bewaarportemonnees?

    De FSMA houdt twee afzonderlijke registers bij, een voor elk van de activiteiten van aanbieder van diensten met virtuele valuta.

    In uw inschrijvingsdossier vermeldt u of u in het register van de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta of in het register van de aanbieders van bewaarportemonnees of in beide registers wil worden ingeschreven.

    U kan dus gelijktijdig in beide registers worden ingeschreven op voorwaarde dat u aan alle inschrijvingsvoorwaarden voldoet die voor elke gevraagde inschrijving gelden.

  • 17. Kan ik de overdracht vragen van mijn inschrijving in het register van de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta naar het register van de aanbieders van bewaarportemonnees? En omgekeerd?

    Neen, een overdracht van de inschrijving van het ene naar het andere register is niet toegestaan.

    Voor elke activiteit van aanbieder (van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta en/of van bewaarportemonnees), moet u een inschrijving aanvragen vóór u de gewenste activiteit begint uit te oefenen. U kan wel verschillende inschrijvingsaanvragen tegelijkertijd indienen.

    Zie ook de FAQ 'Ik ben al ingeschreven en wens een bijkomende inschrijving. Wat moet ik doen?'

  • 18. Ontvang ik een inschrijvingsnummer als aanbieder van diensten met virtuele valuta?

    Elke door de FSMA ingeschreven aanbieder van diensten wordt geïdentificeerd aan de hand van een uniek nummer, het ondernemingsnummer. Uw ondernemingsnummer is meteen ook uw inschrijvingsnummer bij de FSMA, dat u in al uw contacten met haar moet gebruiken.

  • 19. Welke stappen moet ik bij de FSMA ondernemen om een inschrijving te verkrijgen in het door haar bijgehouden register van de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta en/of het door haar bijgehouden register van de aanbieders van bewaarportemonnees?

    1ste stap: u bepaalt of u gebonden bent door de verplichting om als aanbieder van diensten met virtuele activa te worden ingeschreven.

    Eerst onderzoekt en analyseert u zelf, in het licht van uw activiteiten en bedrijfsmodel, of u zich bij de FSMA moet laten inschrijven en, in voorkomend geval, in welk register.

    Zo nodig, contacteert u een gespecialiseerd juridisch adviseur, zodat u hem uw situatie kan uitleggen en hij u kan helpen bij de eventuele stappen die u moet ondernemen.

    2de stap: u controleert of u aan alle inschrijvingsvoorwaarden voldoet vóór u een inschrijving vraagt in het register van de aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta of in het register van de aanbieders van bewaarportemonnees.

    3de stap: u verzamelt alle gegevens en documenten die u, ter staving van uw aanvraag, aan de FSMA moet voorleggen om aan te tonen dat u aan de inschrijvingsvoorwaarden voldoet. Aan de hand van dat bewijsmateriaal zal de FSMA kunnen bepalen of u al dan niet aan alle inschrijvingsvoorwaarden voldoet.

    Om u te helpen, heeft de FSMA een lijst opgesteld waarin de verschillende gegevens en documenten die vereist zijn en die deel uitmaken van uw inschrijvingsaanvraag worden opgesomd (checklist), beschikbaar vanaf 1 mei 2022.

    4de stap: u stuurt de FSMA – via een e-mail naar ofa@fsma.be met uw ondernemingsnummer als kenmerk – uw inschrijvingsaanvraag samen met de gegevens en documenten die u als kandidaat-aanbieder van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta en/of als kandidaat-aanbieder van bewaarportemonnees verplicht moet voorleggen.

    De FSMA doet uitspraak binnen 3 maanden na ontvangst van een volledig dossier, met name de inschrijvingsaanvraag en alle vereiste documenten.

    De FSMA stelt de aanvrager met een ter post aangetekende brief in kennis van haar beslissing.

  • 20. Mag ik de gegevens en documenten ter staving van mijn vergunningsaanvraag per gewone post opsturen?

    Neen. U mag uw inschrijvingsaanvraag en uw inschrijvingsdossier, met andere woorden alle gegevens en documenten die u aan de FSMA moet voorleggen om aan te tonen dat u aan de inschrijvingsvoorwaarden voldoet, uitsluitend elektronisch naar haar versturen op het e-mailadres ofa@fsma.be met uw ondernemingsnummer als kenmerk.

  • 21. Moet ik mijn inschrijvingsaanvraag persoonlijk indienen?

    De aanvraag wordt ingediend door het wettelijk bestuursorgaan of door een of meer personen die daartoe zijn gemachtigd en daarbij onder de verantwoordelijkheid van het wettelijk bestuursorgaan handelen.

    Als de aanvraag door een specifiek daartoe gemachtigd persoon wordt ingediend, moet het bewijs van die specifieke machtiging in elk geval aan de FSMA worden verstrekt. Dat bewijs vormt een stuk van het inschrijvingsdossier.

  • 22. Wie houdt toezicht op mijn activiteit als aanbieder van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta of als aanbieder van bewaarportemonnees?

    De FSMA ziet toe op de naleving van de bepalingen. Ze behandelt de inschrijvingsaanvragen van de kandidaat-aanbieders van diensten met virtuele activa. Ze is bevoegd om na te gaan of de ingeschreven aanbieders van diensten de wettelijke en reglementaire bepalingen waaraan zij zijn onderworpen, blijvend naleven.

  • 23. Beschik ik, als aanbieder van diensten met virtuele activa, over een 'Europees paspoort'?

    Er bestaat geen 'Europees paspoort' voor aanbieders van diensten met virtuele activa. De aanbieders van diensten met virtuele activa moeten in elk land waar ze actief willen zijn, nagaan aan welke voorwaarden ze moeten voldoen om er een activiteit als aanbieder van diensten met virtuele activa te mogen verrichten.

  • 24. Welke specifieke maatregelen kan de FSMA nemen ten aanzien van de aanbieders van diensten met virtuele activa?

    Indien de FSMA vaststelt dat een aanbieder van diensten met virtuele activa niet werkt overeenkomstig de bepalingen van het koninklijk besluit van 8 februari 2022 over het statuut van en het toezicht op aanbieders van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta en aanbieders van bewaarportemonnees, stelt ze de termijn vast waarbinnen deze toestand moet worden verholpen.

    Tijdens die termijn kan de FSMA de uitoefening verbieden van de volledige of een deel van de activiteit, en de inschrijving van de aanbieder van diensten met virtuele valuta in het register schorsen tot ze vaststelt dat de tekortkomingen zijn verholpen.

    Indien de FSMA na afloop van deze termijn vaststelt dat de tekortkomingen niet zijn verholpen, schrapt ze de inschrijving van de betrokken aanbieder van diensten met virtuele valuta in het register.

    De schrapping houdt het verbod in op de uitoefening van de activiteit die bestaat in het aanbieden van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta of het aanbieden van bewaarportemonnees.

    Er kan onder meer een administratieve geldboete worden opgelegd indien inbreuken worden vastgesteld op de AML-verplichtingen of op de verplichting om de vereiste gegevens of documenten aan de FSMA voor te leggen binnen de termijn en in de vorm die ze bepaalt.

    Tot slot bepaalt de reglementering dat de FSMA de inschrijving schrapt van een aanbieder van diensten met virtuele valuta indien deze:

    • de in zijn inschrijving vermelde activiteiten niet binnen twaalf maanden na zijn inschrijving heeft aangevat;
    • afstand doet van zijn inschrijving;
    • failliet is verklaard of zijn activiteiten heeft stopgezet.
  • 25. Hoe treedt de FSMA op ten aanzien van personen die als aanbieder van diensten met virtuele valuta actief zijn zonder over de vereiste inschrijving te beschikken?

    Indien de FSMA vaststelt dat een rechtspersoon in België actief is als aanbieder van diensten met virtuele valuta zonder te beschikken over een inschrijving in het (de) door de FSMA bijgehouden register(s) (of, in voorkomend geval, zonder een voorlopige toelating), is het haar verantwoordelijkheid om in te grijpen tegen die onregelmatige activiteiten.

    Zo kan de FSMA de betrokkene bevelen om die activiteiten onmiddellijk stop te zetten. Geeft de betrokkene geen gevolg aan dat bevel, dan kan de FSMA een dwangsom opleggen. In bepaalde gevallen kan ze haar beslissing om een dwangsom op te leggen, op haar website publiceren.

    Bovendien kunnen administratieve geldboetes aan de betrokkene worden opgelegd.

    Daarnaast kan de FSMA de financiële consument waarschuwen voor de activiteiten die worden uitgeoefend zonder dat de wetgeving daarbij wordt nageleefd. Ze kan dat via verschillende kanalen doen, zoals haar website, de sociale netwerken en de pers.

    Aangezien de onwettige uitoefening van activiteiten waarvoor een inschrijving verplicht is, een strafrechtelijke inbreuk is, kan de FSMA de informatie waarover ze beschikt, bovendien aan het parket overmaken. Aan de aanbieders van onwettige diensten met virtuele valuta kan een administratieve geldboete en/of een gevangenisstraf worden opgelegd.

  • 26. Verwachtingen van de FSMA bij uitbesteding door aanbieders van diensten met virtuele valuta

    Uitbesteding verwijst naar elk beroep dat op derden wordt gedaan voor het uitoefenen van activiteiten of het voeren van bedrijfsprocessen die eigen zijn aan de aanbieder van diensten met virtuele valuta. Er kunnen zowel diensten aan klanten worden uitbesteed als operationele functies (delegatie van een aantal commerciële activiteiten, ...), administratieve functies (boekhouding, …) en gespecialiseerde functies (IT, databeheer, compliance, veiligheid, …).

    Indien de uitbesteding betrekking heeft op de activiteiten van het aanbieden van diensten met virtuele valuta, beveelt de FSMA aan dat de aanbieders deze uitbesteding organiseert met naleving van de hieronder vermelde beginselen van gezond beheer:

    • De uitbesteding maakt het voorwerp uit van een specifieke beleidsbeslissing die het wettelijk bestuursorgaan heeft goedgekeurd, en die rekening houdt met de beginselen van gezond beheer, alsook van een schriftelijke overeenkomst die rekening houdt met de hieronder vermelde beheerbeginselen. In die overeenkomst wordt de verantwoordelijkheid van elke partij nauwgezet vastgelegd;
    • Uitbesteding mag op geen enkele wijze afbreuk doen aan de verantwoordelijkheid van de aanbieder van diensten met virtuele valuta, noch tegenover zijn cliënten, noch tegenover de toezichthouders. Uitbesteding gebeurt onder de uitsluitende en volledige verantwoordelijkheid van de aanbieder van diensten met virtuele valuta. Die neemt de nodige maatregelen zodat hij permanent kan toezien op de uitbestede activiteiten;
    • De aanbieder van diensten met virtuele valuta zorgt er ook voor te beschikken over de nodige ervaring, kennis en middelen om, nadat de activiteiten zijn uitbesteed, de goede werking en de kwaliteit ervan te kunnen opvolgen en, waar nodig, bij te sturen;
    • De aanbieder van diensten met virtuele valuta voert rapporteringsregels in die op de aard van de uitbestede activiteiten en de eraan verbonden risico’s zijn afgestemd. In dat kader zorgt hij voor duidelijke communicatiemiddelen en legt hij aan de externe dienstverlener de verplichting op om alle belangrijke problemen te melden die een impact hebben op de uitbestede activiteiten;
    • De aanbieder van diensten met virtuele valuta bezorgt de externe dienstverlener een gedetailleerde beschrijving van de uitbestede activiteiten, van zijn verwachtingen ter zake en van de voorwaarden die aan de uitbesteding zijn verbonden;
    • De aanbieder van diensten met virtuele valuta gaat zorgvuldig en behoedzaam te werk bij het selecteren van externe dienstverleners. Hij werkt uitsluitend met externe dienstverleners die in staat zijn om de uitbestede activiteiten op afdoende wijze uit te voeren om de operationele risico’s op passende wijze te dekken en eventuele schade te vergoeden. De aanbieder van diensten met virtuele valuta zal er ook voor zorgen dat de nodige voorzorgsmaatregelen worden genomen opdat hij in staat zou zijn om de uitbestede activiteiten aan een andere externe dienstverlener over te dragen of ze opnieuw zelf uit te voeren, telkens als de continuïteit of de kwaliteit van de dienstverlening in het gedrang dreigt te komen;
    • De aanbieder van diensten met virtuele valuta ziet erop toe dat de externe dienstverlener steeds over de nodige veiligheidsmaatregelen beschikt om de confidentialiteit en de integriteit van de gegevens van zijn cliënten op doeltreffende wijze te vrijwaren. De uitbestedingsovereenkomst preciseert op welke wijze de externe dienstverlener de belangrijkste veiligheids-, confidentialiteits- en reputatierisico’s dekt, welke procedures er worden gehanteerd om dit te controleren, en eventueel welke boeteclausules er gelden bij niet-naleving. Bij beëindiging van de uitbesteding, ziet de aanbieder van diensten met virtuele valuta erop toe dat alle gegevens worden teruggehaald en gewist of vernietigd bij de externe dienstverlener;
    • De aanbieder van diensten met virtuele valuta zorgt ervoor dat de FSMA, met het oog op de uitoefening van haar toezichtstaken, op elk ogenblik toegang heeft tot de uitbestede activiteiten, en dat zij haar controle over deze activiteiten kan uitoefenen.
  • 27. Ik was VOOR 1 mei 2022 actief als aanbieder van diensten met virtuele valuta. Wat moet ik doen om die activiteit te kunnen voortzetten?

    U mag die activiteit voorlopig verder uitoefenen tot de FSMA zich over uw inschrijvingsaanvraag heeft uitgesproken.

    De voorlopige toelating wordt niet automatisch verleend.

    Vanaf 1 mei 2022 en vóór 1 juli 2022 moet u de FSMA er bijgevolg van in kennis stellen dat u deze activiteit verricht. U doet dit via een e-mail naar ofa@fsma.be met uw ondernemingsnummer als kenmerk.

    Deze kennisgeving wordt gedaan door middel van het verplichte modeldocument opgesteld door de FSMA beschikbaar op aanvraag via een e-mail naar ofa@fsma.be.

    Om uw voorlopige toelating te kunnen behouden, moet u vóór 1 september 2022 een volledig inschrijvingsdossier indienen.

    Dient u binnen deze termijn geen inschrijvingsaanvraag in, dan vervalt uw voorlopige toelating van rechtswege.

    Tijdens de volledige periode waarin u over een voorlopige toelating beschikt, moet u zich conformeren aan de wet van 18 september 2017 en aan de ter uitvoering van die wet genomen besluiten en reglementen.

  • 28. Ik ben al ingeschreven en wens een bijkomende inschrijving. Wat moet ik doen?

    Als u al in het register van de FSMA bent ingeschreven als aanbieder van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta of als aanbieder van bewaarportemonnees, en u daarnaast ook de andere activiteit wil verrichten waarvoor u nog geen inschrijving hebt verkregen, moet u een tweede aanvraag indienen. 

    Gegevens en documenten die al in uw dossier zitten en die nog steeds gelden, moet u niet opnieuw aan de FSMA voorleggen.

    U moet opnieuw een eenmalig bedrag betalen voor de indiening van een inschrijvingsaanvraag.

  • 29. Hoeveel kost een inschrijving als aanbieder van diensten met virtuele valuta?

    Voor een inschrijving als aanbieder van diensten met virtuele valuta bij de FSMA moet u twee soorten kosten betalen:

    1. Voor het onderzoek van de inschrijvingsaanvraag bent u een eenmalig bedrag van 8.000 euro per statuut verschuldigd. U moet dat bedrag betalen bij de indiening van uw inschrijvingsaanvraag.

    Ook als u uw inschrijvingsaanvraag intrekt of als uw inschrijving wordt geweigerd, moet u dat bedrag betalen.

    U moet dat bedrag voor elk statuut betalen. Dit betekent dat, als u een inschrijving vraagt als aanbieder van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta én een als aanbieder van bewaarportemonnees, u 16.000 euro moet betalen.

    Dit bedrag is vastgesteld bij koninklijk besluit en kan jaarlijks worden aangepast in functie van de evolutie van de werkingskosten van de FSMA.

    1. De jaarlijkse bijdrage voor het permanente toezicht op de aanbieders van diensten met virtuele valuta is vastgesteld op 8.000 euro per statuut.

    U moet dat bedrag voor elk statuut betalen. Dit betekent dat, als u bent ingeschreven als aanbieder van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en fiduciaire valuta én als aanbieder van bewaarportemonnees, u jaarlijks 16.000 euro moet betalen.

    Als u uw jaarlijkse bijdrage niet betaalt, kunnen u sancties worden opgelegd.

    Dit bedrag is vastgesteld bij koninklijk besluit en kan jaarlijks worden aangepast in functie van de evolutie van de werkingskosten van de FSMA.

  • 30. Aan welke voorwaarden moet ik voldoen om mijn inschrijving als aanbieder van diensten met virtuele valuta te behouden (bedrijfsuitoefeningsvoorwaarden)?

    U moet blijvend aan de inschrijvingsvoorwaarden voldoen zoals toegelicht in de FAQ 'Aan welke voorwaarden moet ik voldoen om een inschrijving te verkrijgen als aanbieder van diensten met virtuele valuta (inschrijvingsvoorwaarden)?'.

    Daarnaast moet u ook aan de volgende voorwaarden voldoen:

    1. Promotie van uw diensten

    U mag u niet beroepen op uw inschrijving bij de FSMA of op uw voorlopige toelating door de FSMA, of u mag de FSMA ook niet vermelden om promotie te maken voor uw diensten bij cliënten of potentiële cliënten.

    1. De FSMA vooraf in kennis stellen

    U moet de FSMA vooraf in kennis stellen

    • van elke wijziging in het aandeelhouderschap van de vennootschap waardoor andere houders al dan niet stemrechtverlenende deelnemingen van minstens 5 % in de aanbieder van diensten bezitten, waardoor de bedragen van die deelnemingen of de identiteit van personen die controle uitoefenen over de aanbieder van diensten, veranderen;
    • van elk voorstel tot benoeming van de personen belast met de effectieve leiding, en van elke hernieuwing of niet-hernieuwing van hun benoeming, hun afzetting of hun ontslag.

    De benoeming van de personen belast met de effectieve leiding moet vooraf ter goedkeuring worden voorgelegd aan de FSMA. De FSMA zal beoordelen of de voorgedragen personen over de professionele betrouwbaarheid en passende deskundigheid beschikken die vereist zijn voor de uitoefening van hun functie.

    De gereglementeerde ondernemingen die in het kader van hun gereglementeerde statuut al aan soortgelijke regels zijn onderworpen, moeten niet aan de tweede voorwaarde voldoen.

  • 31. Welke wijzigingen in uw inschrijvingsdossier moet u ter kennis brengen van de FSMA en wanneer?

    Alle wijzigingen van de verstrekte informatie, ongeacht bij de inschrijvingsaanvraag of later, moet u onmiddellijk ter kennis brengen van de FSMA via een e-mail naar ofa@fsma.be met uw ondernemingsnummer als kenmerk.

    Om de geactualiseerde informatie aan de FSMA mee te delen, moet u de documenten gebruiken die deel uitmaken van uw inschrijvingsaanvraag en enkel de velden invullen waarop de wijzigingen betrekking hebben.

  • 32. Hoe kan u de FSMA contacteren als u vragen hebt over uw inschrijving?

    Als u geen antwoord op uw vraag vindt in deze FAQ’s, kan u ofwel het contactformulier op de FSMA-website gebruiken, ofwel rechtstreeks een e-mail sturen naar ofa@fsma.be. De FSMA-medewerkers zullen uw bericht beantwoorden per e-mail, het communicatiemiddel dat de voorkeur geniet.