Wat gebeurt er met het aanvullend pensioen en de overlijdensdekking tijdens de periode van inactiviteit ten gevolge van de coronacrisis?
Het is mogelijk dat u als gevolg van de Coronacrisis genoodzaakt bent om uw beroepsactiveiten te staken: omdat de sluiting van uw zaak verplicht wordt opgelegd door de overheid of omdat het moeilijk is om de voorzorgsmaatregelen, zoals social distancing, na te leven. Ook indien u aan het werk kan blijven, is het mogelijk dat u geconfronteerd wordt met een gedaalde omzet.
De vraag rijst hoe dit te rijmen valt met de opbouw van een aanvullend pensioen en de hieraan verbonden overlijdensdekking.
- In het kader van een VAPZ-overeenkomst kan u in beginsel (tot een bepaald plafond) zelf bepalen hoeveel bijdragen u dit jaar wenst te storten voor de opbouw van uw aanvullend pensioen.
Indien u door de coronacrisis in moeilijker vaarwater terecht komt, zou u ervoor kunnen opteren om de betaling van de bijdragen aan te passen aan uw financiële mogelijkheden. Neem hiervoor contact op met de pensioeninstelling die uw aanvullend pensioen beheert (dit kan een verzekeringsonderneming of pensioenfonds zijn).
- Indien uw VAPZ een overlijdensdekking bevat, raden we u aan om in de overeenkomst na te gaan of deze behouden blijft indien u de bijdragebetaling zou verminderen of stopzetten. Ook dit kan u navragen bij de pensioeninstelling die uw aanvullend pensioen beheert.
- Hetzelfde geldt indien aan uw VAPZ een solidariteitsluik is gekoppeld.
De sector van de verzekeringsondernemingen heeft aangekondigd dat indien u ingevolge de coronacrisis betalingsproblemen zou ondervinden, uw verzekeraar of tussenpersoon (vb. makelaar) zich zal inzetten om een geschikte oplossing te vinden.
Wat is de impact van de periode van inactiviteit op het beroepsinkomen en dus het plafond voor aanvullende pensioenopbouw?
Als zelfstandige bepaalt u – binnen bepaalde grenzen - zelf de bijdragen die u wilt betalen voor de opbouw van uw aanvullend pensioen. Toch zijn er een aantal zaken waar u rekening mee moet houden:
-
In principe kan u de bijdragen die u in uw VAPZ stort pas fiscaal inbrengen als u de sociale bijdragen voor dat jaar effectief en volledig heeft betaald.
Zelfstandigen die moeilijkheden ondervinden tijdens de coronacrisis kunnen onder bepaalde voorwaarden uitstel van betaling van hun sociale bijdragen krijgen.
VPZ-bijdragen betaald in 2020Het was enige tijd onduidelijk of de bijdragen die in 2020 in het VAPZ werden gestort wel fiscaal aftrekbaar zijn, als de zelfstandige zijn sociale bijdragen voor 2020 pas in 2021 betaalt. Dit werd onder meer aangekaart in een advies van de Commissie voor de Aanvullende Pensioenen voor Zelfstandigen.
De Circulaire 2020/C/126 van de FOD Financiën bracht duidelijkheid. Op basis van deze circulaire kan u de in 2020 gestorte VAPZ-bijdragen fiscaal als aftrekbare beroepskosten in aanmerking nemen als u een uitstel van betaling voor de sociale bijdragen van 2020 heeft verkregen.
In dat geval moet u in 2021 zowel de uitgestelde sociale bijdragen voor 2020 als die voor 2021 moeten betalen.
VAPZ-bijdragen betaald in 2021
Een nieuwe Circulaire 2021/C/50 van de FOD Financiën stelt dat de zelfstandigen die een betalingsuitstel van een jaar hadden verkregen voor hun voorlopige bijdragen van 2020, maar die ook niet in staat zijn om die in 2021 te betalen, bij hun sociale verzekeringskas een afbetalingsplan kunnen aanvragen om die betalingen over maximaal twaalf maanden te spreiden.
Als men zo'n afbetalingsplan aanvraagt en verkrijgt, kan de betaling van die bijdragen in voorkomend geval lopen tot in 2022.
Daarnaast kan aan zelfstandigen, die er uitdrukkelijk om verzoeken, opnieuw een uitstel van betaling worden verleend voor de sociale bijdragen van het eerste en het tweede kwartaal van 2021.
De circulaire verduidelijkt verder dat ook de in 2021 betaalde VAPZ-bijdragen fiscaal als aftrekbare beroepskosten in aanmerking kunnen worden genomen, voor zover:- de zelfstandige de verschuldigde sociale bijdragen voor 2020 en 2021 heeft betaald, of;
- de zelfstandige het afbetalingsplan voor de betaling van de sociale bijdragen van 2020, die daarvoor al tot in 2021 waren uitgesteld, heeft verkregen en naleeft, of;
- de zelfstandige een uitstel tot in 2022 heeft verkregen voor de betaling van de bijdragen van het 1ste en het 2de kwartaal van 2021.
Als de zelfstandige het uitstel van de sociale bijdragen van 2020 tot in 2021 had verkregen, maar ze in 2021 niet heeft betaald en geen afbetalingsplan tot in 2022 heeft aangevraagd of verkregen, zal de aftrek van de in 2021 betaalde VAPZ-bijdragen niet worden aanvaard.
Als de zelfstandige de in 2022 opeisbare sociale bijdragen niet betaalt, heeft dat geen gevolgen voor de toegestane aftrek van de in 2021 betaalde VAPZ-bijdragen.
VAPZ-bijdragen in 2022
De Circulaire 2021/C/50 van de FOD Financiën vat samen dat de zelfstandige in 2022 de volgende sociale bijdragen moet betalen:- de bijdragen verschuldigd voor 2022;
- (indien van toepassing) de bijdragen van 2020 die zijn uitgesteld tot in 2021 en waarvoor hij een afbetalingsplan heeft verkregen dat in 2022 vervalt;
- (indien van toepassing) de bijdragen van 2021 die zijn uitgesteld tot in 2022.
In 2022 zullen de VAPZ-bijdragen maar fiscaal als beroepskost kunnen worden afgetrokken als alle voornoemde sociale bijdragen in 2022 worden betaald.
- De bijdragen voor uw VAPZ zijn geplafonneerd. Het plafond wordt berekend op basis van uw netto belastbaar beroepsinkomen van 3 jaar terug.
Indien u dit jaar wegens de Coronacrisis een lager beroepsinkomen heeft, kan dit gevolgen hebben voor het maximumplafond aan bijdragen dat u binnen 3 jaar in uw VAPZ kan storten.