Welke zijn de fiscale regels?

Bevoegdheid van de FSMA

De FSMA is niet bevoegd voor fiscale aangelegenheden. We hebben evenwel de belangrijkste punten voor u samengevat. Voor bijkomende informatie over de fiscaliteit inzake aanvullende pensioenen kan u terecht bij de FOD Financiën.

Regels bij de bijdragebetaling:

VAPZ	VAPZNP	Zelfstandige bedrijfsleiders
De bijdragen die worden gestort in een VAPZ-overeenkomst worden beschouwd als bijdragen verschuldigd in uitvoering van de sociale wetgeving en zijn bijgevolg aftrekbaar als beroepskost. Meer informatie	De bijdragen geven recht op een belastingvermindering van 30% in de personenbelasting als de 80%-grens wordt gerespecteerd	Als de 80%-grens wordt gerespecteerd: zijn de bijdragen die de vennootschap stort: volledig aftrekbaar in de vennootschapsbelasting niet belast als voordeel van alle aard in de personenbelasting van de zelfstandige bedrijfsleider geven de bijdragen die de bedrijfsleider zelf stort recht op een belastingvermindering van 30% in de personenbelasting
Geen premietaks	Premietaks van 4,4%	Premietaks van 4,4%
Wijninckxbijdrage (na 1/01/2019): als de som van alle reserves die reeds in de 2e pijler zijn opgebouwd (omgezet in een rente) en het wettelijk pensioen samen hoger is dan het maximum wettelijk ambtenarenpensioen (op 1 februari 2025 is dit 99.499,24 euro/jaar), dan wordt een sociale zekerheidsbijdrage van 3 % toegepast op de aangroei van de reserves tijdens het afgelopen jaar.

Uitbetaling van het aanvullend pensioen

De pensioenovereenkomst bepaalt in welke vorm u uw aanvullend pensioen zal ontvangen. Dit kan:

in één keer, onder de vorm van een kapitaal;
maandelijks of jaarlijks, onder de vorm van een rente die wordt gestort zolang u leeft;
of, in bepaalde gevallen, een combinatie van beiden.

Het komt niet vaak voor dat wordt voorzien in de uitbetaling van het aanvullend pensioen in renten. In dat geval worden de ontvangen renten elk jaar vermeld in de jaarlijkse belastingaangifte: ze worden dan belast in de personenbelasting aan de progressieve belastingvoet.

Meestal wordt voorzien in de uitkering van het aanvullend pensioen in kapitaal. In dat geval worden volgende bijdragen en heffingen ingehouden door de pensioeninstelling:

VAPZ	VAPZNP	Zelfstandige Bedrijfsleiders
RIZIV-bijdrage van 3,55%
Solidariteitsbijdrage tussen 0% en 2%
Het gedeelte van het aanvullend pensioen dat is opgebouwd via de toekenning van winstdeelnames is vrijgesteld van personenbelasting (de winstdeelname wordt reeds belast aan 9,25% op het moment van de toekenning ervan.)

personenbelasting Het kapitaal wordt niet in één keer belast, maar gespreid in de tijd op basis van een fictieve rente die bij uw andere inkomsten wordt samengeteld. Er wordt gedurende een aantal jaren een percentage van het ontvangen kapitaal mee opgenomen in de belastingaangifte van de personenbelasting. De toe te passen periode en het percentage hangen af van de leeftijd waarop het kapitaal wordt uitgekeerd: bij uitbetaling op 60 jaar, zal gedurende 13 jaar 3,5% van het kapitaal worden opgenomen in de personenbelasting. bij uitbetaling op 61 of 62 jaar, zal gedurende 13 jaar 4% van het kapitaal worden opgenomen in de personenbelasting. bij uitbetaling op 63 of 64 jaar, zal gedurende 13 jaar 4,5% van het kapitaal worden opgenomen in de personenbelasting. bij uitbetaling vanaf 65 jaar, zal gedurende 10 jaar 5% van het kapitaal worden opgenomen in de personenbelasting. Indien de uitbetaling gebeurt: bij het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd en men tot dan effectief actief is gebleven; of als men voldoet aan de voorwaarden voor een volledige loopbaan en men tot dan effectief actief is gebleven; dan wordt slechts 80% van het aanvullend pensioenkapitaal omgezet in een fictieve rente. De overige 20% wordt dan niet belast (*).	personenbelasting 10% op pensioenkapitaal indien uitkering naar aanleiding van pensionering of overlijden. 33% bij uitkering in andere gevallen.	personenbelasting Aanvullend pensioenkapitaal (zonder winstdeelname) opgebouwd met persoonlijke bijdragen: 16,5% m.b.t. de bijdragen betaald vóór 1/01/1993; 10 % m.b.t. de bijdragen betaald na 1/01/1993. Aanvullend pensioenkapitaal (zonder winstdeelname) opgebouwd met bijdragen van de onderneming: 20%: bij opname op 60 jaar zonder dat men het wettelijk pensioen opneemt; 18%: bij opname op 61 jaar zonder dat men het wettelijk pensioen opneemt; 16,5% : bij opname vóór 62 jaar als men effectief met pensioen gaat; bij opname op 62, 63, 64 of 65 jaar ongeacht men al dan niet het wettelijk pensioen opneemt; bij opname op de wettelijke pensioenleeftijd (op dit ogenblik 66 jaar) indien men niet effectief actief is gebleven tot aan deze leeftijd 10% (*) bij opname op de wettelijke pensioenleeftijd (op dit ogenblik 66 jaar) indien effectief actief tot aan deze leeftijd; bij opname vóór 66 jaar als de voorwaarden voor een volledige loopbaan (45 jaar) vervuld zijn en men effectief actief is gebleven.

Gemeentelijke opcentiemen

Hoeveel gemeentebelastingen worden ingehouden, hangt af van de gemeente waarin u woont. De afrekening gebeurt in het kader van uw belastingaangifte voor het jaar waarin uw aanvullend pensioen wordt uitbetaald.

(*) kunnen aanspraak maken:

Personen die het aanvullend pensioenkapitaal opnemen bij het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd en tot aan die leeftijd effectief actief zijn gebleven. De wettelijke pensioenleeftijd is momenteel 66 jaar. Deze wordt in 2030 verhoogd tot 67 jaar.
Personen die een volledige loopbaan (45 jaar) hebben en effectief actief zijn gebleven.

De noties 'effectief actief' en 'volledige loopbaan':

De FOD Financiën heeft een circulaire uitgevaardigd waarin de noties 'effectief actief' en 'volledige loopbaan' worden toegelicht. U kan de circulaire consulteren via de volgende link: Circulaire 2019/C/135 over de notie 'effectief actief' en 'volledige loopbaan volgens de geldende pensioenwetgeving.

Sinds 1 juli 2021 worden er geen attesten meer uitgereikt door de Federale pensioendienst om een 'volledige loopbaan' te kunnen staven. De pensioeninstelling wordt vanaf dan op de hoogte gebracht door Sigedis (de beheerder van de website www.mypension.be) als de voorwaarden voor een volledige loopbaan vervuld zijn op het ogenblik dat het aanvullend pensioen wordt uitbetaald.

Om vast te stellen of iemand al dan niet 'effectief actief' is gebleven, wordt nagegaan of de betrokkene gedurende de laatste 3 jaren vóór de uitkering van het aanvullend pensioen ononderbroken effectief actief is gebleven. Voor de toepassing van het begrip 'effectief actief' kunnen bepaalde periodes van inactiviteit worden gelijkgesteld met periodes van activiteit. Meer informatie vindt u in de circulaire.