Sinds begin dit jaar heeft de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) al bijna de helft meer meldingen van online beleggingsfraude ontvangen dan in dezelfde periode vorig jaar. Steeds meer mensen vinden dus de weg om melding te doen, ook als voorzorgsmaatregel alvorens ze beleggen. De FSMA voert haar inspanningen verder op om mensen nog waakzamer te maken en fraude nog sneller te melden.
In oktober 2023 lanceerde de FSMA al een grootschalige sensibiliseringscampagne om online beleggers te waarschuwen voor fraudecriminelen. Die inspanningen werpen hun vruchten af, met niet alleen meer meldingen van slachtoffers, maar ook preventieve vragen over de betrouwbaarheid van een aanbod dat mensen online tegenkomen. Dankzij die meldingen kan de FSMA sneller frauduleuze aanbiedingen identificeren, waarschuwen en vragen om sites te laten blokkeren. Dat is nodig, want het fenomeen van online fraude blijft groeien en fraudecriminelen halen meer geld binnen door het gemak waarmee ze via internet en sociale media een grotere groep kunnen bereiken.
Jean-Paul Servais, voorzitter van de FSMA: 'Elk jaar contacteren steeds meer consumenten de FSMA over onregelmatige activiteiten en wanneer ze twijfelen over een aanbod. Dat is een positieve evolutie, maar we merken dat nog meer Belgen moeten overtuigd worden om melding te maken wanneer ze het slachtoffer worden van fraudecriminelen. We zijn ervan overtuigd dat nog veel slachtoffers dit nalaten - soms uit schaamte. Het is belangrijk dat we zoveel mogelijk gegevens kunnen verzamelen, om de strijd tegen online beleggingsfraudeurs op te voeren, en dus nog meer gerichte acties te ondernemen. Via Wikifin, het programma financiële educatie van de FSMA, zullen we ook blijven sensibiliseren over beleggingsfraude en stellen we betrouwbare informatie en tips over geldzaken ter beschikking.'
Vooral vijftigers en zestigers slachtoffer
In 2023 ontving de FSMA een recordaantal meldingen van online beleggingsfraude: 2.170. Dat was bijna drie keer zoveel als in 2017 (781 meldingen). 2024 is aardig op weg om dat record te breken. Al blijkt daaruit ook dat consumenten steeds meer de reflex hebben om contact op te nemen met de FSMA vooraleer in te gaan op een aanbod, wat een goede zaak is.
Waar de FSMA in het eerste semester van 2023 in totaal 925 meldingen ontving, staat de teller dit jaar voor dezelfde periode al op 1.332 meldingen van illegale activiteiten. Ruim een derde van de personen die met de FSMA contact opnemen, zijn vijftigers en zestigers. Zij hebben vaak meer financiële ruimte om te beleggen nadat hun huis is afbetaald en de kinderen de deur uit zijn, maar zijn niet altijd goed op de hoogte van de do’s en don’ts in de digitale wereld.
60% meer fraude door zogenaamde helpers
Bijna de helft van alle meldingen over illegale activiteiten die de FSMA ontvangt, gaat over frauduleuze tradingplatformen en oplichting met cryptomunten. Daar moeten Belgische beleggers waakzaam voor blijven. Maar opvallender is de opmars van recoveryfraude.
In 2024 nam het aantal gevallen van recoveryfraude, zeg maar oplichters die zich voordoen om slachtoffers van eerdere fraudepraktijken te helpen hun verloren geld te recupereren, met maar liefst 60% toe ten opzichte van dezelfde periode in 2023. De andere fraudevormen bleven in het eerste halfjaar stabiel.
Als aanvulling op haar waarschuwingen voor beleggingsfraude, herlanceert de FSMA de succesvolle sensibiliseringscampagne van 2023. Wie fraude wil melden of twijfelt over een aanbod kan de FSMA via een nieuw meldingsformulier contacteren.