De voorbije maanden heeft de FSMA talrijke gevallen opgemerkt van ondernemingen met een vergunning die slachtoffer zijn van identiteitsdiefstal (“cloned firms”). Dit is een vorm van beleggingsfraude waarbij oplichters de identiteit aannemen van een vergunninghoudende onderneming om de consumenten te laten geloven dat zij hen beleggingsdiensten mogen aanbieden, hoewel dat helemaal niet het geval is. Hun aanbod is puur bedrog. De FSMA wil de consumenten waarschuwen voor dergelijke oplichterij.
Hoe gaan de oplichters te werk?
Om u te overhalen in te gaan op hun aanbod, laten de oplichters u geloven dat zij werken voor een onderneming die over de vereiste vergunningen beschikt om dergelijke diensten aan te bieden. Zij wijzen erop dat de onderneming is ingeschreven in het register van de FSMA of van een andere autoriteit.
Zij misbruiken m.a.w. de naam en andere wettelijke gegevens van een onderneming. Om de consument te misleiden verwijzen zij hem bijvoorbeeld door naar de officiële website van de FSMA. Daar kan de consument zelf vaststellen dat er wel degelijk een vergunning is verleend aan die onderneming. De consument is in de waan dat hij handelt met een vergunninghoudende onderneming, maar in werkelijkheid is het een oplichter die de identiteit van die onderneming heeft gestolen.
Sommige oplichters verwijzen ook naar de website van de Franse 'Autorité de contrôle prudentiel et de résolution' (ACPR), en meer bepaald naar het register van de financiële agenten (REGAFI) dat deze autoriteit bijhoudt.
Enkele consumenten getuigen:
'Het eerste dat ze zeggen als je ze vanuit België contacteert, is dat je de naam van dat bedrijf moet googelen'.
'Opdat ik hun zou vertrouwen en om te bewijzen dat ze eerlijk zijn, heeft zij [de contactpersoon] mij aangeraden om naar de Franse website van de Banque de France te gaan en daar te kijken in het register van de financiële agenten in Frankrijk [www.regafi.fr]. Ik heb dat gedaan en ben terechtgekomen op de link (...). Daardoor was ik overtuigd van hun goede bedoelingen en heb ik een rekening geopend op hun website'.
'De persoon die ik aan de lijn had, die zich had voorgesteld als de ‘verantwoordelijke voor klantenondersteuning’, heeft mij uitgelegd hoe ik naar de website REGAFI moest gaan. Daar kon ik zien dat de onderneming was ingeschreven onder het nummer XXX. Is dat een geldige registratie?'
Wanneer dreigt u slachtoffer te worden van identiteitsdiefstal?
Identiteitsdiefstal komt voor bij alle vormen van beleggingsfraude.
Toch heeft de FSMA opgemerkt dat vooral cryptomunten kwetsbaar zijn voor identiteitsdiefstal. Wees dus extra waakzaam als u dergelijke munten koopt.
De FSMA heeft het publiek onlangs nog gewaarschuwd voor talrijke platformen in crypto’s die uiterst eenvoudige en bijzonder lucratieve 'gouden' investeringen beloven. In werkelijkheid zijn het oplichters (zie onze laatste waarschuwing van 26 oktober 2018). Vele van die platformen blijken de identiteit te stelen van vennootschappen waaraan een vergunning is verleend om in België financiële diensten aan te bieden. De oplichters verwijzen hun slachtoffers door naar de website van de FSMA (of naar het register van de financiële agenten, REGAFI, van de ACPR) waar die kunnen vaststellen dat de onderneming over een vergunning beschikt.
Hoe trapt u niet in de val?
Identiteitsdiefstal valt moeilijk te herkennen en te voorkomen. Wij raden u dan ook aan om de volgende stappen te ondernemen zodat u er zeker van bent dat uw contactpersoon wel is wie hij beweert te zijn:
- Ga na of de contactgegevens van de onderneming dezelfde zijn op haar website en op de FSMA-website.
Opgelet! Vaak gebruiken de oplichters ook het postadres van de vergunninghoudende onderneming. Een juist postadres volstaat dus niet om ervan uit te gaan dat de identiteit van uw contactpersoon correct is.
- Gebruik online-zoekmachines om er zeker van te zijn dat de vergunninghoudende vennootschap geen andere website heeft.
Opgelet! Oplichters gebruiken meestal een internetadres dat sterkt lijkt op dat van de officiële website van het bedrijf waarvan zij de identiteit stelen. Er is bv. een streepje toegevoegd in het adres, er wordt een andere extensie gebruikt (.com in plaats van .be) ...
- Toets de officiële informatie aan de feiten. Bijvoorbeeld: als de verkoper beweert te werken voor een bedrijf dat in België is gevestigd maar u opbelt met een buitenlands telefoonnummer, moet er een alarmbelletje gaan rinkelen. Wees ook alert als de onderneming enkel een website in het Nederlands of Frans heeft, terwijl zij beweert gevestigd te zijn in een land met een andere officiële taal.
- Ga met onlinetools na wanneer de website die de verkoper gebruikt, werd gecreëerd. Als dat heel recent blijkt te zijn, hebt u een gegronde reden om te twijfelen aan de geloofwaardigheid van dat bedrijf.
- Als u de minste twijfel hebt over de identiteit van uw contactpersoon, aarzel niet om contact op te nemen met de diensten van de FSMA. Dat kan via het contactformulier voor consumenten.