Uw aanvullend pensioen maakt onderdeel uit van uw vermogen en is dus in principe vatbaar voor beslag. Er zijn twee te onderscheiden situaties:
1. Het aanvullend pensioen wordt uitbetaald als een maandelijkse rente
Eens uw aanvullend pensioen opeisbaar is geworden, kan uw schuldeiser er uitvoerend beslag op leggen. De wetgeving heeft evenwel beperkingen voorzien voor beslag op (onder meer) uw inkomen. Die beperkingen gelden ook voor uw inkomsten uit aanvullende pensioenen. Concreet mag een schuldeiser slechts beslag leggen op uw inkomen volgens volgend getrapt systeem:
De voor beslag en overdracht vatbare inkomstenschijven voor het jaar 2025:
- het gedeelte dat 1.388,00 euro per kalendermaand niet te boven gaat, is niet vatbaar voor beslag;
- het gedeelte tussen 1.388,01 euro en 1.492,00 euro per kalendermaand is voor 20 % vatbaar voor beslag (= max. 20,8 euro);
- het gedeelte tussen 1.492,01 euro en 1.646,00 euro per kalendermaand is voor 30 % vatbaar voor beslag (= max. 46,2 euro);
- het gedeelte tussen 1.646,01 euro en 1.800,00 euro per kalendermaand is voor 40 % vatbaar voor beslag (= max. 61,6 euro);
- het gedeelte boven 1.800,01 euro per kalendermaand is volledig vatbaar voor beslag.
Het voor beslag vatbare bedrag kan verminderd worden met een bedrag per kind ten laste. Het bedraagt 86 euro per kind ten laste vanaf 1 januari 2025.
Belangrijke nuancering bij deze grensbedragen is dat men alle inkomsten (deze uit loon, aanvullend pensioen, wettelijk pensioen, enz.) moet optellen alvorens bovenstaand getrapt systeem toe te passen.
In geval uw schuld waarvoor beslag wordt gelegd een onderhoudsverplichting zou zijn (bv. bij echtscheiding), gelden bovenstaande grensbedragen niet. Uw volledige inkomen kan dan in aanmerking komen voor beslaglegging (of overdracht).
2. Het aanvullend pensioen wordt niet uitbetaald als een maandelijkse rente
In welke mate een aanvullend pensioen dat niet als een maandelijkse rente wordt uitbetaald (bv. als een eenmalig kapitaal) vatbaar is voor beslag, is heel wat minder duidelijk.
Een aantal rechtsgeleerden gaat ervan uit dat het aanvullend pensioen in dat geval moet worden omgezet in een fictieve maandelijkse rente om zo het beslagbare deel van het kapitaal te bepalen. Men berekent eerst welke levenslange maandelijkse rente men zou kunnen bekomen met het toegekende pensioenkapitaal. Vervolgens wordt bepaald welk deel van deze maandelijkse rente vatbaar zou zijn voor beslag volgens de regels uiteengezet in de vorige alinea. Ten slotte gaat men het deel van de levenslange maandelijkse rente dat vatbaar is voor beslag, opnieuw gaan omrekenen naar een kapitaal. De schuldeiser zou dan enkel op dat deel van het totale aanvullende pensioenkapitaal beslag kunnen leggen. Deze voorgestelde werkwijze steunt op de redenering dat enkel op die manier de regels kunnen worden toegepast die de beslagbaarheid van een aanvullend pensioen regelen. Deze regels gaan immers enkel uit van een maandelijkse rentebetaling. Voor zover bekend hebben de rechtbanken deze situatie nog niet beoordeeld, zodat het vooralsnog niet zeker is of rechters er dezelfde interpretatie op na houden.
Gelet op deze onzekerheid lijkt voorzichtigheid aangewezen. Wij raden u dan ook aan om contact op te nemen met uw vakbond en/of een raadsman om uw concrete zaak te beoordelen, mocht u geconfronteerd worden met een beslag op uw pensioenkapitaal.
Vraag: Strekt een beslag op mijn loon zich uit tot mijn uitbetaald aanvullend pensioen?
Antwoord: In tegenstelling tot de bijdragen die periodiek worden betaald voor de opbouw van uw aanvullend pensioen, is uw aanvullend pensioen zelf geen loon (inkomen uit arbeid), maar een andere vorm van inkomen. Dit betekent dat een loonbeslag zich niet uitstrekt tot uw aanvullend pensioen. Een aanvullend pensioen wordt overigens niet uitbetaald door uw werkgever maar door uw pensioeninstelling. Als uw schuldeiser dus enkel een loonbeslag heeft gevestigd zonder er expliciet uw aanvullend pensioen bij te betrekken, dan raakt zijn beslag uw aanvullend pensioen niet.