Zelfstandigen die niet in het kader van een vennootschapsvorm werken, kunnen naast het VAPZ een extra aanvullend pensioen opbouwen via het Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen actief als Natuurlijk Persoon (VAPZNP). Soms wordt dit ook Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ) genoemd.
Zelfstandigen (in hoofdberoep of bijberoep), meewerkende echtgenoten en helpers die socialezekerheidsbijdragen betalen die minstens gelijk zijn aan het minimum van een zelfstandige in hoofdberoep komen hiervoor in aanmerking.