De bankierseed is een nieuwe tuchtregeling waarbij de bankiers zich er persoonlijk toe verbinden integer en professioneel te handelen en hun klanten eerlijk en billijk te behandelen. De regeling is sinds begin 2025 van toepassing. De Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) ontving tot op heden zo’n 500 bankiers om de bankierseed af te leggen en zich er aldus toe te verbinden strikte deontologische regels na te leven.
De bankier speelt een essentiële rol
Alle burgers moeten vertrouwen kunnen hebben in hun bankier. Deze speelt een cruciale rol in de maatschappij, net zoals de beoefenaars van andere sleutelberoepen die ook zijn beëdigd (zoals artsen, advocaten of rechters). Binnen het banksysteem gelden al strikte regels. Om de efficiëntie ervan te garanderen en het consumentenvertrouwen te versterken, was het belangrijk ook te voorzien in een regeling die het mogelijk maakt geïsoleerd ongepast gedrag te vermijden. Met het oog daarop is begin 2025 de bankierseed ingevoerd.
Een tuchtregeling die stapsgewijs in werking treedt
De nieuwe regeling treedt in twee stappen in werking. Ze geldt sinds begin 2025 voor de leidinggevende personen, de personen met een sleutelfunctie en de verantwoordelijke leidinggevenden van de banken. Voor de andere bankiers treedt ze in de zomer van 2026 in werking.
De bankiers hebben zes maanden de tijd om de bankierseed af te leggen na de inwerkingtreding van de regeling of na hun infunctietreding.
De leidinggevende personen of de personen met een sleutelfunctie leggen de eed af bij de FSMA, de andere personen doen dat bij een effectief leider van hun instelling.
'De ‘tone at the top’ is cruciaal om de ethiek van de bankiers te garanderen'
De FSMA kan tuchtsancties opleggen als de bankierseed niet wordt nageleefd, waaronder het verbod om het beroep gedurende maximaal 3 jaar uit te oefenen.
De FSMA heeft een verklarende video over de regeling van de bankierseed op haar website gepost.
Zo’n 500 bankiers hebben de bankierseed afgelegd tijdens 15 eedafleggingsbijeenkomsten bij de FSMA
Op 12 juni 2025 vond bij de FSMA de 15de eedafleggingsbijeenkomst plaats sinds het begin van 2025. Zo’n 500 bankiers legden de eed al af voor de voorzitter en de ondervoorzitster van de FSMA.
Tijdens die bijeenkomsten worden de deelnemers ook bewust gemaakt van de nieuwe vereisten voor de bankiers aan de hand van een vragenlijst over vaak voorkomende deontologische problemen. Uit de resultaten blijkt dat de krachtlijnen van deze nieuwe regeling bekend zijn, maar dat het inzicht in de verdeling van de individuele verantwoordelijkheden bij de banken nog voor verbetering vatbaar is.
Vanaf de zomer van 2025 zal de FSMA 3 eedafleggingsbijeenkomsten per semester organiseren.