Op 1 februari 2017 worden nieuwe regels van kracht voor crowdfundingplatformen. Dergelijke platformen die investeringen in een onderneming mogelijk maken, moeten een vergunning aanvragen bij de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA). Ze moeten zich ook houden aan bepaalde gedragsregels.
De nieuwe wet werd in december 2016 goedgekeurd en heeft enkel betrekking op platformen waarop het publiek in een onderneming belegt met het oog op het ontvangen van een eventuele winst. De regels slaan dus niet platformen waarop het publiek een gift doet aan een project of een onderneming of om platformen waarop het publiek geld stort met het oog op het ontvangen van een tegenprestatie in natura.
De FSMA oefent toezicht uit op platformen die beleggingsinstrumenten commercialiseren. Ondernemingen die deze activiteit aanbieden, hebben in de meeste gevallen een afzonderlijke vergunning als "alternatieve-financieringsplatform" nodig. Gereglementeerde ondernemingen (zoals banken) die een activiteit als alternatieve-financieringsplatform uitoefenen, moeten geen aparte vergunningsaanvraag meer indienen.
Vooraleer ze een vergunning verleent, screent de FSMA het ‘fit and proper’-karakter van de kandidaat-aandeelhouders en -leiding van de onderneming. Ze gaat ook na of de onderneming de verplichte verzekering burgerlijke beroepsaansprakelijkheid heeft afgesloten en of ze passend is georganiseerd, met bijzondere aandacht voor de organisatie op IT-vlak.
Alle ondernemingen die alternatieve-financieringsdiensten verlenen – zowel de crowdfundingplatformen met een vergunning als de gereglementeerde ondernemingen die actief mogen zijn zonder vergunning – moeten een aantal regels naleven. Zo moeten ze onder meer nagaan of de beleggers voldoende kennis en ervaring hebben om te beleggen in de aangeboden beleggingsinstrumenten. Als dat niet het geval is, moeten ze hen waarschuwen.
De FSMA houdt toezicht op de naleving van deze regels. Ze kan onder meer inspecties uitvoeren en alle nuttige informatie opvragen. Ze kan herstelmaatregelen en administratieve sancties opleggen aan ondernemingen die de wetgeving niet naleven. De niet-naleving van bepaalde regels is bovendien een strafrechtelijke inbreuk.
Voor openbaar aangeboden beleggingsinstrumenten moet in principe een prospectus worden opgesteld dat vooraf door de FSMA wordt gecontroleerd. De goedkeuring van zo'n prospectus en de vergunning als alternatieve-financieringsplatform houdt echter geen beoordeling in van de opportuniteit of de kwaliteit van het aanbod.
Daarnaast voert de wet een nieuwe prospectusvrijstelling in voor vergunde crowdfundingplatformen. Deze nieuwe vrijstelling houdt in dat voor openbare aanbiedingen geen prospectus moet worden gepubliceerd mits de totale tegenwaarde van de aanbieding minder dan 300.000 euro bedraagt en er voor maximum 5.000 euro per belegger kan worden ingeschreven.
De FSMA kan vanaf 1 februari 2017 vergunningsdossiers ontvangen. De FSMA moet zich uitspreken over een vergunningsaanvraag binnen drie maanden nadat zij een volledig dossier heeft ontvangen. Personen die bij de inwerkingtreding de geviseerde activiteit al uitoefenen, mogen dat voorlopig verder doen tot de FSMA zich over de vergunningsaanvraag heeft uitgesproken. Zij moeten de FSMA binnen twee maanden na de inwerkingtreding laten weten dat zij deze activiteit uitoefenen en binnen vier maanden na de inwerkingtreding een volledig vergunningsdossier indienen.
Alle informatie in verband met het aanvragen van een vergunning is terug te vinden op de website van de FSMA.
Kris PEETERS, Vice-eersteminister en minister van Werk, Economie en Consumenten: “Met deze wet creëren we een belangrijk instrument voor start-ups en KMO’s. Deze kunnen voortaan op een alternatieve wijze een financiering bekomen voor hun ondernemingsactiviteiten. Belangrijk daarbij is dat de bescherming van de financiële consument gevrijwaard blijft. We voorzien daartoe in passende gedragsregels in hoofde van de platformen en zorgen voor een passend toezicht door de FSMA.”
Alexander DE CROO, Vice-eersteminister en minister van Digitale Agenda: “Volgens de gegevens van Sirris hebben Belgische start-ups €329M kapitaal bijeengebracht in 2016. Deze cijfers, die een stijging aantonen van 23 % vergeleken met 2015, zijn bemoedigend. Toch vertegenwoordigen ze slechts 0,1 % van het op spaarrekeningen geplaatste bedrag. Het groeipotentieel blijft dus hoog. Het nieuwe kader dat we hebben gecreëerd zal deze groei bevorderen vermits beleggers in crowdfunding nu ook genieten van de tax shelter voor start-ups.”
Minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO’s, Landbouw en Maatschappelijke Integratie Willy BORSUS verklaarde het volgende: “Wij wilden een juist evenwicht vinden tussen de bescherming van de investeerders en een zekere flexibiliteit. De KMO’s vormen de ruggengraat van onze economie, omdat zij alleen al 99,2 % van de ondernemingen uitmaken (volgens de Belgische definitie, namelijk een onderneming die minder dan 50 werknemers telt). Het is van cruciaal belang om te investeren in deze jonge ondernemingen, in deze starters, en om dit type van voorziening te ondersteunen die een aanvulling is op de ‘klassiekere’ financiële diensten.”
Johan VAN OVERTVELDT, Minister van Financiën: “Met belastingvoordelen voor crowdfunding zorgen we ervoor dat beginnende ondernemers en KMO’s een betere toegang krijgen tot financiering. Meer dan ooit stimuleert deze regering ondernemerschap en de creativiteit in startende bedrijven.”