De commercialisering van bepaalde financiële derivaten bij Belgische niet-professionele cliënten wordt vanaf 18 augustus 2016 aan banden gelegd. Bepaalde derivaten, zoals binaire opties, CFD’s met een hefboomeffect, … mogen niet gecommercialiseerd worden en ook bepaalde commercialiseringspraktijken worden verboden. Het reglement van de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) in dit verband is goedgekeurd via een koninklijk besluit.
Het koninklijk besluit van 21 juli 2016 werd vandaag gepubliceerd in het Staatsblad. Dit koninklijk besluit keurt het reglement van de FSMA goed in verband met de commercialisering van otc-derivaten. Het reglement viseert derivatencontracten die in België, doorgaans vanuit het buitenland, via elektronische handelsplatformen worden gecommercialiseerd bij consumenten.
Volgens de aanbieders zijn het producten die hoge rendementen kunnen opleveren in een context van historisch lage rentevoeten. In werkelijkheid zijn het echter producten die op agressieve wijze gecommercialiseerd worden en uiterst risicovol zijn, transacties op vaak zeer korte termijn inhouden en geen band hebben met de reële economie.
Het reglement bestaat uit twee pijlers die cumulatief van toepassing zijn. De eerste pijler is een verbod op de commercialisering aan consumenten via elektronische handelsplatformen van enkele bijzondere types van derivatencontracten. Het gaat om:
- binaire opties: een binaire optie is een overeenkomst waarbij de ene partij zich er ten aanzien van de andere partij toe verbindt om een vastgesteld bedrag te betalen als de waarde van een gegeven actief (genoteerd aandeel, valuta, grondstof, index, edelmetaal, …) na een bepaalde - soms erg korte - termijn (enkele seconden of minuten) in een vooraf bepaalde richting is geëvolueerd;
- derivatencontracten met een looptijd van minder dan één uur;
- derivatencontracten met een hefboomeffect, zoals contracts for difference (CFD’s) en rolling spot forex contracten. Een CFD is een overeenkomst tussen een koper en een verkoper waarbij de partijen het verschil tussen de huidige prijs van een onderliggend actief (genoteerd aandeel, valuta, grondstof, index, edelmetaal, …) en de prijs van dat actief op het moment waarop de overeenkomst verstrijkt, verrekenen. Een rolling spot forex contract is een overeenkomst voor een valutatransactie die onbeperkt wordt hernieuwd tot één van de betrokken partijen zijn positie sluit; op dat ogenblik wordt de transactie in cash vereffend in op basis van de evolutie van de onderliggende valuta sinds de aanvang van de overeenkomst.
Het reglement betreft niet-genoteerde of zogenaamde over-the-counter (otc)-derivaten. Derivaten toegelaten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt of een multilaterale handelsfaciliteit worden niet geviseerd. Het reglement is een aanvulling op het commercialiseringsverbod dat reeds in voege was voor bepaalde producten zoals life settlements en financiële producten met een virtuele munt als onderliggende waarde.
De tweede pijler is een verbod op een aantal agressieve of ongepaste commercialiseringstechnieken (cold calling via externe callcenters, ongeschikte wijzen van vergoeding, fictieve geschenken of bonussen, …) bij de commercialisering van otc-derivaten bij consumenten.
Minister van Werk, Economie en Consumenten Kris Peeters: ‘Dit reglement draagt bij tot een betere bescherming van de consument van financiële producten. Voortaan zal het voor iedereen duidelijk zijn dat binaire opties en andere speculatieve derivaten niet thuishoren op de Belgische retailmarkt.’
Minister van Financiën Johan Van Overtveldt: ‘De jongste jaren hebben we een toename vastgesteld van het aantal buitenlandse aanbieders van onder meer binaire opties die zonder vergunning en/of prospectus de Belgische markt benaderden. Dit reglement zal helpen dergelijke aanbiedingen te bestrijden.’
Jean-Paul Servais, voorzitter van de FSMA: ‘De FSMA heeft al herhaaldelijk gewaarschuwd voor de risico’s verbonden aan deze producten. Ook andere toezichthouders en ESMA hebben dit gedaan. De FSMA blijft echter talrijke klachten ontvangen over deze producten. Daarom heeft de FSMA voorgesteld om de commercialisering van otc-derivaten te omkaderen en de commercialisering van bepaalde types te verbieden.’