Vragen en antwoorden – Regels over de aanbiedingen aan het publiek van beleggingsinstrumenten zonder tussenkomst van een crowdfundingdienstverlener

Doel van de informatie in deze FAQ’s is een beter inzicht te geven in de wettelijke en reglementaire vereisten voor aanbiedingen van beleggingsinstrumenten aan het publiek, zonder tussenkomst van crowdfundingdienstverleners.

Wij benadrukken dat de FAQ’s zeker niet bedoeld zijn als een exhaustieve juridisch-technische toelichting bij de toepasselijke regelgeving.

Wij trachten de meest gestelde vragen concreet, zo volledig en didactisch mogelijk te beantwoorden.

Om onze antwoorden over deze toch ingewikkelde materie begrijpelijker en vlotter leesbaar te maken, hebben we ervoor gekozen geen rekening te houden met alle nuances en uitzonderingen in de reglementering. Mogelijk zijn bepaalde antwoorden dus onvolledig of niet op uw persoonlijke situatie afgestemd. We raden u dan ook aan om een gespecialiseerd advocatenkantoor of gespecialiseerde consultants te contacteren voor bijkomende juridische adviezen en/of bijstand.

De FAQ’s voor crowdfundingdienstverleners kan u hier terugvinden.

ALGEMENE PRINCIPES

In principe moet een door de FSMA goedgekeurd prospectus of, voor kleinere verrichtingen (zie verder), een informatienota worden gepubliceerd voor elke aanbieding van beleggingsinstrumenten aan het publiek op Belgisch grondgebied.

PROSPECTUS

Bij elke aanbieding van beleggingsinstrumenten aan het publiek met een totale tegenwaarde in de Europese Unie van meer dan 5.000.000 euro, berekend over een periode van twaalf maanden, moet een door de FSMA goedgekeurd prospectus worden gepubliceerd^[1].

INFORMATIENOTA

Volgens de nieuwe prospectuswet^[2] geldt de prospectusplicht onder bepaalde voorwaarden niet voor bepaalde aanbiedingen aan het publiek. Zij voorziet in die gevallen wel in de verplichting om vooraf een informatienota te publiceren.

Het gaat daarbij om de aanbiedingen van beleggingsinstrumenten aan het publiek met een totale tegenwaarde van 5.000.000 euro of minder, berekend over een periode van twaalf maanden.

De informatienota is niet te vergelijken met een prospectus. Zo wordt op de informatienota geen a-prioritoezicht uitgeoefend door de FSMA en wordt zij ook niet vooraf door de FSMA goedgekeurd. Toch kan de FSMA de inhoud van de informatienota controleren en administratieve maatregelen of sancties nemen als zou blijken dat de informatienota niet aan de wettelijke vereisten voldoet. Die controle zal dus noodzakelijkerwijs na de publicatie van de informatienota worden uitgevoerd.

De uitgevende instelling of de aanbieder moet de informatienota bij de FSMA neerleggen uiterlijk op het moment van de beschikbaarstelling ervan aan het publiek, dus uiterlijk op de aanvangsdag van de aanbieding aan het publiek.

Meer informatie over de modaliteiten voor de neerlegging van de informatienota bij de FSMA vindt u in de FSMA-mededeling van 20 juli 2018.

ALGEMENE VRIJSTELLINGEN VAN DE VERPLICHTING OM EEN PROSPECTUS EN EEN INFORMATIENOTA TE PUBLICEREN

Er bestaan verschillende vrijstellingen van de verplichting om een door de FSMA goedgekeurd prospectus of een informatienota te publiceren.

De verplichting om een prospectus of een informatienota op te stellen geldt in het bijzonder niet voor:

1. aanbiedingen die uitsluitend aan gekwalificeerde beleggers zijn gericht;
2. aanbiedingen die aan minder dan 150 personen (geen gekwalificeerde beleggers) zijn gericht;
3. aanbiedingen die een totale tegenwaarde vereisen van minstens 100.000 euro per belegger Elke natuurlijke of rechtspersoon die via een crowdfundingplatform leningen verstrekt of effecten dan wel voor crowdfunding toegelaten instrumenten verwerft. Sluiten en per afzonderlijke aanbieding;
4. aanbiedingen van beleggingsinstrumenten met een nominale waarde per eenheid van minstens 100.000 euro;
5. aanbiedingen met een totale tegenwaarde van 500.000 euro of minder, berekend over een periode van twaalf maanden, voor zover elke belegger Elke natuurlijke of rechtspersoon die via een crowdfundingplatform leningen verstrekt of effecten dan wel voor crowdfunding toegelaten instrumenten verwerft. Sluiten voor maximum 5.000 euro op de aanbieding mag ingaan, en voor zover alle documenten met betrekking tot de aanbieding aan het publiek de totale tegenwaarde ervan en de maximale belegging per belegger Elke natuurlijke of rechtspersoon die via een crowdfundingplatform leningen verstrekt of effecten dan wel voor crowdfunding toegelaten instrumenten verwerft. Sluiten vermelden.

Voor dergelijke aanbiedingen hoeft dus geen dossier bij de FSMA te worden ingediend.

Bovendien zal het regime van de informatienota niet van toepassing zijn indien een uitgevende instelling of aanbieder aan de investeerders een essentiële-informatiedocument moet bezorgen op grond van de PRIIPS verordening of wanneer een blad met essentiële beleggingsinformatie aan de investeerders is bezorgd op grond van de crowdfunding verordening.

Meer gedetailleerde informatie over de tenuitvoerlegging van de prospectuswet vindt u in de FSMA-mededeling van 22 juni 2018.

[1] Behalve bij een vrijstelling van de prospectusplicht, zoals hieronder toegelicht.

[2] Wet van 11 juli 2018 op de aanbieding van beleggingsinstrumenten aan het publiek en de toelating van beleggingsinstrumenten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt.

Een prospectus moet alle noodzakelijke informatie bevatten om beleggers in staat te stellen zich met kennis van zaken een oordeel te vormen over het vermogen, de financiële positie, het resultaat en de vooruitzichten van de uitgevende instelling, alsook over de rechten die aan de betrokken financiële instrumenten zijn verbonden.

Het prospectus kan de vorm aannemen van één enkel document (waarin een samenvatting is opgenomen) of van verschillende afzonderlijke documenten (het registratiedocument, de verrichtingsnota en de samenvatting).

Gelet op de zeer technische aard van deze materie, raadt de FSMA aan om zich door een gespecialiseerde advocaat te laten bijstaan opdat het onderzoeks- en goedkeuringsproces van het prospectus vlot zou verlopen.

Voor het prospectus over een aanbieding van beleggingsinstrumenten aan het publiek waarvoor de prospectusplicht geldt, moeten de Europese regels voor vorm en inhoud worden gevolgd zoals vastgelegd in Verordening (EG) nr. 2019/980 van 14 maart 2019 en haar bijlagen.

Die verordening beschrijft welke informatie in het prospectus moet worden vermeld naargelang het type emittent en de categorie van financiële instrumenten.

ESMA publiceerde Q&A's over veelgestelde vragen in verband met het prospectus.

Daarnaast publiceerde ESMA ook richtsnoeren over de informatie die in een prospectus moet worden verstrekt op grond van Verordening (EU) nr. 2019/980 van 14 maart 2019 en richtsnoeren over de in het prospectus te vermelden risicofactoren

Een informatienota vormt precontractuele informatie. De inhoud moet dan ook accuraat, eerlijk, duidelijk en niet-misleidend zijn.

Zij bevat informatie over de uitgevende instelling, de aanbieder, het bedrag en de aard van de aangeboden beleggingsinstrumenten, alsook over de redenen voor en de bijzonderheden van de aanbieding en over de risico's die verbonden zijn aan de uitgevende instelling en de betrokken beleggingsinstrumenten.

Zij heeft de vorm van één enkel document en is opgesteld in een begrijpelijke taal.

Zij telt maximum vijftien A4-bladzijden. Dankzij de wijze waarop zij wordt voorgesteld en haar lay-out is ze vlot leesbaar, mede door het gebruik van tekens van leesbare grootte.

Wat precies de inhoud is van de informatienota is vastgelegd in de Belgische wetgeving en nader uitgewerkt in het Koninklijk besluit van 23 september 2018 over de publicatie van een informatienota bij een aanbieding aan het publiek en in de bijlage I bij dit besluit.

De informatie moet worden verstrekt in de volgorde en volgens de voorstelling als vastgelegd in bijlage I van het Koninklijk besluit.

De FSMA heeft in een mededeling de procedure beschreven voor het indienen van een ontwerpprospectus, alsook de wijze waarop zij dat ontwerpprospectus vervolgens behandelt.

Zodra een ontwerpprospectus volgens de regels is ingediend, beschikt de FSMA over tien werkdagen om het te onderzoeken en haar eventuele vragen en opmerkingen mee te delen aan de emittent. Telkens als de emittent haar een nieuwe versie van het prospectus voorlegt, begint er voor de FSMA een nieuwe termijn van tien werkdagen te lopen.

De eerste termijn wordt verlengd tot twintig werkdagen als de emittent nog nooit – of althans niet gedurende de laatste tien jaar – een prospectus heeft ingediend bij de FSMA.

Aangezien de FSMA voor haar onderzoek is aangewezen op de documenten die haar worden overgemaakt, wordt de totale looptijd van het onderzoeksproces en dus van de eventuele goedkeuring van het prospectus, mee bepaald door de tijdige indiening en de kwaliteit van de voorgelegde documenten. Het is dan ook onmogelijk voor de FSMA om een termijn te waarborgen waarbinnen dit proces kan worden afgerond.

De informatienota moet ten laatste op de aanvangsdag van de aanbieding aan het publiek beschikbaar worden gesteld. Dit impliceert dat de informatienota voor een aanbieding aan het publiek in elektronische vorm wordt gepubliceerd op de website van de uitgevende instelling en/of de aanbieder (en desgevallend op de website van de financiële tussenpersonen die de betrokken beleggingsinstrumenten plaatsen of verkopen).

Ten laatste op het moment van de beschikbaarstelling aan het publiek moet de informatienota ook worden neergelegd bij de FSMA.

Informatie over de modaliteiten voor de neerlegging van de informatienota bij de FSMA vindt u in de FSMA-mededeling van 20 juli 2018.

De informatienota blijft geldig gedurende twaalf maanden na de neerlegging ervan bij de FSMA, voor zover zij vergezeld gaat van alle vereiste aanvullingen. Als de duur van de aanbieding aan het publiek meer dan twaalf maanden bedraagt, zal de informatienota niet meer geldig zijn en zal tijdig een nieuwe informatienota bij de FSMA moeten worden neergelegd en beschikbaar worden gesteld van de beleggers.

De FSMA publiceert de informatienota en de eventuele aanvullingen hierop op haar website. Die publicatie gebeurt onder de uitsluitende verantwoordelijkheid van de uitgevende instelling of de aanbieder.

Het feit dat de FSMA geen a priori controle heeft uitgevoerd, moet op een prominente plaats bovenaan de informatienota worden vermeld.

Principes

Reclame voor een aanbieding aan het publiek moet verplicht een specifiek wettelijk kader naleven. In de mededeling FSMA_2021_09 vindt u de toelichting over de geldende reglementering, alsook vragen en antwoorden (Q&A’s) die de goede praktijken weergeven die kunnen bijdragen tot een correcte naleving van de inhoudelijke reclamevereisten.

De term ‘reclame’ is heel ruim. Hij omvat elke mededeling die betrekking heeft op een specifieke aanbieding van beleggingsinstrumenten aan het publiek en er specifiek toe strekt de mogelijke inschrijving op beleggingsinstrumenten of verwerving ervan te promoten, ongeacht het kanaal waarlangs of de wijze waarop deze mededeling wordt verspreid.

Reclame moet aan een aantal beginselen voldoen. Zo mag zij bijvoorbeeld niet onjuist of misleidend zijn, en moet zij een evenwichtige voorstelling geven van de voordelen en de risico’s van het betrokken financieel product.

Controle door de FSMA

Reclame die verspreid wordt door emittenten wordt gecontroleerd door de FSMA.

Als voor de betrokken financiële instrumenten een prospectusplicht geldt, wordt deze controle a priori verricht. Dat betekent dat er geen reclame mag worden verspreid vóór de FSMA ze heeft onderzocht en goedgekeurd. Zo moet de reclame die verspreid wordt, volledig identiek zijn aan de versie die is goedgekeurd door de FSMA.

Zodra het reclameontwerp volgens de regels is voorgelegd aan de FSMA, beschikt zij over vijf werkdagen om het te onderzoeken en haar eventuele opmerkingen mee te delen aan de emittent. Emittenten worden dus verzocht om hun reclameontwerpen zo snel mogelijk voor te leggen, en ten minste vijf werkdagen vóór de vooropgestelde datum van verspreiding.

Als er voor de betrokken financiële producten geen prospectusplicht geldt, oefent de FSMA haar controle a posteriori uit, waarbij zij de voormelde basisbeginselen hanteert. Als zij vaststelt dat de reclame niet strookt met de reglementering, kan zij sancties opleggen (schorsing van de verspreiding van de reclame (al dan niet met openbaarmaking van de beslissing), boetes, ...).