De FSMA heeft de laatste tijd verschillende meldingen gekregen van consumenten die benaderd zijn door ondernemingen die zich voordoen als een gekende bank en hen spaarformules voorstellen met een uitzonderlijk hoog rendement. Let op want achter die aantrekkelijke aanbiedingen gaan oplichters schuil die er alleen op uit zijn u uw spaargeld afhandig te maken.
De formule blijft dezelfde: slachtoffers worden telefonisch of via e-mail gecontacteerd, soms zonder dat ze hierom gevraagd hebben, soms nadat ze hun contactgegevens op een onlineformulier hebben ingevuld. Er wordt hun een spaarformule voorgesteld met een hogere interest dan op de markt en, meestal, met kapitaalwaarborg. Maar het eindresultaat is altijd hetzelfde: de gedupeerden zien hun geld nooit terug.
Onlangs heeft de FSMA vastgesteld dat fraudeurs consumenten misleiden door ongevraagd de naam te gebruiken van een gekende bank. De FSMA heeft meldingen ontvangen over oplichters die zich voorstelden als:
- Lloyds Bank, via e-mailadressen die eindigen op ‘@lbcmarkets.info’, ‘@lbpsecure.com’ en ‘@lseclient.com’;
- Revolut-Trade, via e-mailadressen die eindigen op ‘@revolut-trade.com’;
- Barclays Bank, via e-mailadressen die eindigen op ‘@bb-client.info’.
Mogelijk misbruiken oplichters ook de naam van andere financiële instellingen.
Als consumenten ingaan op het voorstel van de fraudeurs, worden ze doorgelinkt naar een onlineplatform waar ze de evolutie van hun belegging kunnen volgen. De FSMA heeft meldingen gekregen over een dergelijke website, waar de naam en het logo van de London Stock Exchange worden misbruikt: www.lse-client.com / www.lse-asset.com.
Hoe begint een dergelijke oplichting?
De oplichters benaderen hun slachtoffers op allerlei manieren.
Ofwel contacteren ze u nadat u belangstelling hebt getoond voor reclame voor hoge rentevoeten op sociale media of websites. Deze reclames bieden u vaak de mogelijkheid om ‘na te gaan of u in aanmerking komt’ voor een belegging. In de daaropvolgende dagen belt een medewerker u op met een beleggingsaanbod. Meer informatie hierover leest u in onze waarschuwingen van 30 september 2019 en 3 december 2020.
Ofwel wordt u telefonisch of via e-mail gecontacteerd zonder dat u eerst zelf iets hebt ondernomen. Die techniek heet 'cold calling' en wordt vaak gebruikt bij beleggingsfraude.
Wat stellen de oplichters u voor?
Na een eerste contact sturen de oplichters u meestal een voorstel via e-mail, waarna ze u herhaaldelijk telefonisch blijven contacteren.
In die professioneel ogende e-mail krijgt u een bondig samenvatting van een voorstel voor een hoogrentende belegging. Het voorstel is in detail uitgeschreven in een verschillende pagina's tellend contract dat vaak de naam ‘Spaarovereenkomst’ of ‘Actief spaarboekje’ draagt.
Dit is een voorbeeld van een dergelijke e-mail:
Het is steeds hetzelfde verhaal: de oplichters proberen u te lokken met veel hogere rendementen dan die van klassieke spaarrekeningen.
Wat kan je doen om niet in de val te trappen?
De FSMA raadt u aan de volgende aanbevelingen te volgen om te vermijden dat u wordt opgelicht:
- Doe de test op de FSMA-website om te achterhalen of een aanbieding een poging tot oplichting is.
- Blijf op uw hoede voor beloften van buitensporige winst. Als een rendement te mooi is om waar te zijn, is het dat ook!
- Geloof niet zomaar alles wat een onderneming beweert. Vaak verklaren ondernemingen een vergunning te hebben om financiële diensten aan te bieden terwijl dat helemaal niet zo is. Controleer altijd de informatie die u krijgt (handelsnaam, maatschappelijke zetel …). Is de onderneming buiten de Europese Unie gevestigd? Weet dan dat u moeilijkheden kan ondervinden mocht u in een conflictsituatie terechtkomen.
- Ga na of de onderneming een vergunning heeft. Dat kan u opzoeken in de lijsten op de FSMA-website onder ‘Consumenten - Check je aanbieder’. Wees ook op uw hoede voor ‘cloned firms’. Dat zijn zogezegde ondernemingen die zich laten doorgaan voor andere, legitieme ondernemingen waarmee ze geen enkele band hebben. U kan die fraude op het spoor komen door de e-mailadressen of de contactgegevens van de betrokken ondernemingen te vergelijken.
- Lees de waarschuwingen die op de website van de FSMA, andere buitenlandse toezichthouders of IOSCO worden gepubliceerd. Ga na of er een waarschuwing is over de onderneming die u financiële diensten aanbiedt. Zoek niet alleen op naam van de onderneming die u financiële diensten aanbiedt, maar ook op naam van de onderneming waaraan u geld zou moet storten.
Op de website van de FSMA kan u dit opzoeken met de zoekfunctie. Bovendien zijn alle ‘ondernemingen’ waarover de FSMA een waarschuwing heeft gepubliceerd, opgenomen in de ‘lijst van ondernemingen die op onregelmatige wijze actief zijn’ op Belgisch grondgebied. Ook die lijst vindt u op de website van de FSMA.
Opgelet: komt de naam van de onderneming die u opzoekt niet voor in de lijst met waarschuwingen, dan nog mag u er niet van uitgaan dat ze een geldige vergunning heeft om financiële diensten aan te bieden. De FSMA stelt alles in het werk om waarschuwingen zo snel mogelijk te publiceren, maar de kans bestaat dat zij niet weet dat een onderneming illegaal actief is in België. Dat komt onder meer omdat malafide ondernemingen geregeld van naam veranderen.
- Wees op uw hoede voor ‘cold calling’. Dat betekent dat u via telefoon of e-mail gecontacteerd wordt met een financieel aanbod zonder dat u daar vooraf om hebt verzocht. Dit is vaak de eerste stap van een frauduleuze praktijk.
- Kijk uit als u wordt gevraagd om geld over te maken naar een land dat geen enkele band heeft met de onderneming, noch met uw thuisland.
- Beleg nooit in een product als u niet perfect begrijpt wat het precies inhoudt.
- Wees extra achterdochtig als u wordt gevraagd een bijkomende som te storten of een belasting te betalen vooraleer de onderneming u winst kan uitbetalen. Deze opvragingen wijzen vaak op fraude.
Als u de minste twijfel hebt over het regelmatige karakter van een aanbod van financiële diensten, aarzel niet om rechtstreeks contact op te nemen met de FSMA via het contactformulier voor consumenten. Aarzel ook niet om de FSMA te verwittigen mocht u in aanraking komen met een verdachte onderneming waarover de FSMA nog geen waarschuwing heeft gepubliceerd.
Wat moet u doen als u toch blijkt te zijn opgelicht?
Denkt u slachtoffer te zijn van oplichtingspraktijken? Stort dan in geen enkel geval nog extra geld. Deze raad geldt ook, en vooral, als de fraudeur u belooft om uw geld terug te betalen na een laatste storting. Dat is immers een beproefde techniek van oplichters om hun slachtoffer nog een laatste keer geld te ontfutselen.
Dien onmiddellijk klacht in bij uw lokale politiedienst en meld de oplichting aan de FSMA via het contactformulier voor consumenten.
De FSMA benadrukt het belang om zo snel mogelijk klacht in te dienen en die grondig te documenteren (naam van de betrokken onderneming, bankrekeningen waarop u geld hebt gestort, …).