Conform artikel 32, §1, 1°, a) van de WAP heeft een aangeslotene wiens arbeidsovereenkomst wordt stopgezet het recht om zijn verworven reserves over te dragen naar de pensioeninstelling van zijn nieuwe werkgever.
Hierbij moet echter wel aan een aantal voorwaarden voldaan zijn:
a) De uitgetreden aangeslotene moet aan de slag zijn bij een nieuwe werkgever met wie hij een arbeidsovereenkomst heeft gesloten.
b) De uitgetreden aangeslotene moet aangesloten zijn bij de “pensioentoezegging” van zijn nieuwe werkgever.
Deze voorwaarde houdt een aantal sub-voorwaarden in. “Pensioentoezegging” wordt gedefinieerd als de toezegging van een aanvullend pensioen. “Aanvullend pensioen” wordt op zijn beurt gedefinieerd als “het rust- en/of overlevingspensioen bij overlijden van de aangeslotene vóór of na de pensioenleeftijd, of de ermee overeenstemmende kapitaalswaarde, die op basis van de in een pensioenreglement of een pensioenovereenkomst bepaalde verplichte stortingen worden toegekend ter aanvulling van een krachtens een wettelijke socialezekerheidsregeling vastgesteld pensioen”.
Met andere woorden:
(i) de uitgetreden aangeslotene moet aangesloten zijn;
(ii) bij een aanvullend pensioen van zijn nieuwe werkgever;
(iii) dit aanvullend pensioen moet verplichte stortingen voorzien;
(iv) dit aanvullend pensioen moet als een aanvulling bij een wettelijk pensioen kunnen worden beschouwd.
Belangrijke verduidelijking hierbij is dat het moet gaan om een aanvullend pensioen waarvan kan worden aangetoond dat het volgens het recht dat van toepassing is op de toezegging van de nieuwe werkgever wordt beschouwd als een aanvullend pensioen, zelfs als bepaalde kenmerken niet verenigbaar zouden zijn met de WAP. Zo laten heel wat rechtstelsels bijvoorbeeld een uitbetaling toe in geval van “particular hardship” of leggen zij hiervoor een leeftijdsondergrens op die iets lager ligt dan in België. Dergelijke kenmerken doen niet automatisch afbreuk aan het pensioenkarakter van de toezegging en staan een overdracht dan ook niet noodzakelijk in de weg. Enkel indien het Belgische recht van toepassing is op de nieuwe arbeidsovereenkomst blijven alle bepalingen van de WAP onverminderd van toepassing op de overgedragen reserves.
c) De overdracht moet ten slotte rechtstreeks gebeuren naar de pensioeninstelling van de nieuwe werkgever. De overdracht moet m.a.w. zodanig worden uitgevoerd dat de aangeslotene tijdens deze verrichting op geen enkel ogenblik daadwerkelijk over het kapitaal of de afkoopwaarde kan beschikken.
Indien een voorgenomen overdracht voormelde voorwaarden respecteert, kan ze sociaalrechtelijk gezien doorgaan; ook indien het een buitenlandse nieuwe werkgever betreft. Artikel 32, §1, 1°, a) van de WAP bevat immers geen beperking tot overdrachten naar Belgische werkgevers. Buitenlandse werkgevers en hun pensioeninstellingen zijn evenwel mogelijk niet verplicht de overdracht te aanvaarden. Tevens is het mogelijk dat zij hier bijkomende voorwaarden en/of kosten aan verbinden.
Verder moet ook op de fiscale behandeling van de overdracht van reserves worden gewezen. Volgens de huidige fiscale wetgeving (artikel 364ter, tweede lid van het WIB 92) kan een overdracht van verworven reserves slechts belastingneutraal gebeuren indien, buiten voormelde voorwaarden, ook wordt voldaan aan de voorwaarde dat de verworven reserves worden overgedragen naar een pensioeninstelling die binnen de Europese Economische Ruimte (EER) is gevestigd. Een overdracht naar een pensioeninstelling die buiten de EER gevestigd is, zal daarentegen steeds aanleiding geven tot de (ongunstige) onmiddellijke belastbaarheid van de betrokken sommen – d.w.z. op het tijdstip van de overdracht ervan – in hoofde van de aangeslotene. De FSMA is niet bevoegd voor fiscale aangelegenheden en heeft dit standpunt dan ook afgetoetst met de FOD Financiën, die de juistheid ervan heeft bevestigd in zijn advies van 26 november 2020. Het is niettemin raadzaam om in geval van een overdracht van reserves naar de buitenlandse pensioeninstelling van de nieuwe werkgever na te gaan of dit fiscaal standpunt nog steeds geldig is.
Ten slotte wordt erop gewezen dat heel wat internationale instellingen een eigen specifiek wetgevend kader kennen voor hun pensioentoezeggingen, met inbegrip van bijzondere regels voor de overdracht van verworven reserves uit en naar deze pensioentoezeggingen. In dat geval gelden die specifieke regels en is dit standpunt m.a.w. niet van toepassing.